3149489170

możliwości sytuacji). Zaangażowanie można ocenić na podstawie obserwacji, jaki użytej dziecko robi z ołówka, kartki, jak organizuje swoją aktywność w czasie, z jakim wysiłkiem dziecko rysuje).

2.    Stopień integracji, wewnętrznej organizacji. Aspekt ten można ocenić obserwując, czy elementy rysunku są dobrze wyodrębnione, czy dziecko trzyma się wyjściowego tematu, w jakim stopniu rysunek stanowi całość, a w jakim jest tylko korelacją elementów, jak dziecko tłumaczy niestereotypowe elementy rysunku).

3.    Znaczenie, jakie osoba badana przypisuje rysunkowi (może być ocenione na podstawie pytań zadawanych do rysunku).

Rysunek w diagnozie dziecka jest bardzo często wykorzystywaną techniką. Zawsze należy go uzupełnić wywiadem. Przytoczona powyżej propozycja aspektów analizy jakościowej może być również wykorzystana odnośnie rysunku swobodnego. Warto również wykorzystać diagnozę modelową i porównać rysunek dziecka z cechami charakterystycznymi rysunków z kolejnych stadiów rozwojowych.

Metody projekcyjne

Test Apercepcji Tematycznej dla Dzieci (CAT), (CAT-A) L. Bellak, S. Bellak (1988)

Test znajduje zastosowanie szczególnie w badaniach dzieci z problemami emocjonalnymi, umożliwia zbadanie doświadczeń dziecka z osobami znaczącymi, jego potrzeb i popędów. Jest przeznaczony do badań indywidualnych dzieci w wieku od 3 do 10 lat.

Narzędzie składa się z 10 obrazków przedstawiających różne sytuacje z życia dziecka w wersji z ludźmi (CAT) i zwierzętami (CAT-A). Dziecku proponuje się opowiadanie historyjek przedstawionych na obrazkach.

Test ma psychoanalityczne podstawy teoretyczne, ma służyć badaniu struktury i dynamiki osobowości dziecka rozumianej zgodnie z psychoanalityczną koncepcją rozwoju. Bardzo ciekawe zastosowanie CAT-A jako metody diagnozy poczucia tożsamości zaproponowała J.Radoszewska (2002).

Rysunek Rodziny A. Frydrychowicz (1984)

Rysunek Rodziny może dostarczyć informacji o posiadanym przez dziecko obrazie rodziny, prowokuje do wypowiedzi na temat rodziny. Opiera się na założeniu, że rysunek jest bardzo ważnym środkiem wyrazu dziecka w wieku od 4 do 11 lat, uzewnętrznia to, czego dziecko

2