3703947767

1.1. PLUTON 15

Źródła Pu w środowisku

Pluton jako materiał rozszczepialny miał i ma przede wszystkim zastosowanie militarne. Stąd też jego pojawienie się w środowisku ma ścisły związek z działalności człowieka, tj.:

•    testami broni jądrowej (Nowa Ziemia, Semipałatyńsk, Atol Bikini, Nevada, Nowa Kaledonia etc.),

•    produkcją i przerobem paliwa jądrowego (Sellafield, La Hague, Majak, Tokaimura, Han-ford etc.),

•    przerobem głowic nuklearnych na paliwo jądrowe,

•    wypadkami jądrowymi (Kisztym (1957), Windscale (1957), jezioro Karczaj(1967), Czarnobyl (1986), Rocky Flats etc.),

•    katastrofami satelitów (SNAP 9A (1964), Kosmos-954 (1978)),

•    wypadkami samolotów z bronią jądrową na pokładzie (Palomares (1966), Thule (1968)).

Pluton jest pierwiastkiem wykorzystywanym również w innych dziedzinach życia, takich jak: medycyna (zasilacz rozrusznika serca) [24], ochrona przeciwpożarowa (izotopowa czujka dymu) czy przemysł (źródło neutronów).

Ważniejsze źródła Pu w środowisku (z punktu widzenia tematyki pracy), zostały krótko scharakteryzowane poniżej.

Testy broni jądrowej Testy broni jądrowej rozpoczęto w połowie lat 40-tych XX w. Pierwsza próbna eksplozja miała miejsce 16 lipca 1945 r. na pustyni w Alamogordo, Nowy Meksyk (USA) w ramach Projektu Manhattan. Szacuje się (na podstawie oficjalnych danych pozyskanych m.in. przez Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) czy Natural Resources Defence Council in Washington D.C (NRDC)), że od tego momentu do maja 2006 r. wykonano ok. 2054 testów nuklearnych (tab.1.2) na ok. 60 poligonach. Ich rozmieszczenie zostało przedstawione na rys. 1.6.

Tablica 1.2: Zestawienie testów broni jądrowej przeprowadzonych w latach 1945-2009 [12].

Kraj	Liczba testów	Data pierwszego testu	Data ostatniego testu
USA	1032	16.07.1945	23.09.1992
ZSRR/Rosja	715	29.08.1949	24.10.1990
Francja	210	13.02.1960	17.10.1996
Wielka Brytania	45	3.10.1952	26.11.1991
Chiny	45	16.10.1964	29.07.1996
Indie	3	18.05.1974	13.05.1998
Pakistan	2	28.05.1998	30.05.1998
Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna	3	18.05.2005	13.05.2009