3813100256

wynagradzania pracowników wyższego szczebla¹ i opracowała MSSF 2 "Płatności w formie akcji". Do czasu wydania MSSF 2 temat ten nie był w ogóle poruszany w standardach i przepisach prawa.

Aktualnie obowiązujące regulacje nakazują kompromis: zgodnie z regulacjami zawartymi w MSSF 2 opcje menedżerskie rzeczywiste powinny zostać ujęte w kapitale własnym, natomiast opcje rozliczane pieniężnie - jako zobowiązania. Ocena prawidłowości tego podejścia, jego zgodności z teorią agencji i spójności z podstawowymi pojęciami z zakresu rachunkowości i prawa handlowego wymaga dokładnej analizy problemu opcji menedżerskich i rozpoznania pojęć kapitału własnego, zobowiązań.

Połączenie rozważań na temat struktury kapitałów (pasywów) oraz ujęcia opcji menedżerskich, jako łączących w sobie cechy kapitału własnego i obcego, w sprawozdaniu finansowym i ich przeniesienie na grunt teorii rachunkowości, ze szczególnym uwzględnieniem zasad rachunkowości, wyprowadzone z podstawowych założeń teorii agencji, powoduje, że rozprawa stanowi kompleksowe rozwiązanie problemu badawczego dotyczącego uregulowania kwestii prezentacji opcji menedżerskich w sprawozdaniu finansowym.

Zgodnie z przyjętą w dysertacji hipotezą, zasady prezentacji opcji menedżerskich ujęte w polskich przepisach prawa i w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej, a także obowiązujące aktualnie regulacje w zakresie struktury pasywów są niewystarczające dla dotrzymania wierności zasadom rachunkowości podczas prezentacji takich instrumentów finansowych, jak opcje menedżerskie.

Głównym celem rozprawy jest zaproponowanie sposobu prezentacji opcji menedżerskich w sprawozdaniu finansowym, zgodnego z autorską koncepcją struktury pasywów uwzględniającą kapitały typu mezzanine².

9

1

   Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, s. 99.

2

   Pojęcie "mezzanine" wywodzi się z języka francuskiego i oznacza dosłownie antresolę lub półpiętro, a zatem coś pośredniego. W taki właśnie sposób wykorzystuje się pojęcie mezzanine w nauce o finansach przedsiębiorstwa. Jak dotąd nie zostało ono jednoznacznie zdefiniowane, jednakże w praktyce używane jest dla określenia różnych hybrydowych form finansowania. Kapitał mezzanine oznacza więc formy finansowania działalności obejmujące różnorodne instrumenty finansowe, posiadające mieszany charakter pomiędzy kapitałem własnym a kapitałem obcym. Do instrumentów kwalifikowanych do kapitału mezzanine zaliczyć można m.in. pożyczki podporządkowane, pożyczki sprzedającego, pożyczki dające udział w zysku, ciche udziały,