3813100352

Przedmowa

Niniejszy wybór moich prac stanowi swego rodzaju kontynuację mojego autorskiego cyklu pt. Język - Historia - Kultura} Został on pomyślany jako autorski komentarz do dziejów języka polskiego i dlatego kolejne tomy zawierały studia dotyczące następujących po sobie epok w rozwoju polszczyzny: staropolskiej, średniopolskiej, nowopolskiej. Komentarz ten nie obejmował pełnego kursu historii języka polskiego, ale koncentrował się na tych kwestiach, które stanowiły przedmiot mojego zainteresowania. W sumie jednak studia ułożyły się w pewien cykl chronologiczny w jakiś sposób reprezentatywny dla historii naszego języka.

Stało się tak i dlatego, a może przede wszystkim dlatego, że był to zarazem komentarz do prowadzonych przeze mnie wykładów, seminariów i konwersatoriów w czasie 40-letniej pracy dydaktycznej i naukowej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Były zatem te studia w części ich rekapitulacją, w części rozwinięciem wątków tam przedstawionych, wreszcie w części poszerzeniem ich problematyki bądź sięgnięciem do treści już prezentowanych w innych publikacjach, jednakże w kształcie zmodyfikowanym. Mam nadzieję, że te publikacje pozostaną w kompendium wiedzy o dziejach języka polskiego.

Cykl niniejszy ma inny charakter. Jest to swego rodzaju siiva rerum, zestawione z intencją uwypuklenia treści, które w czasie ich sformułowania wnosiły obiektywnie (bądź tylko w moim mniemaniu) nowe wartości w sensie intelektualnym - materiałowym i/lub teoretycznym. Jest to wybór moich wcześniejszych publikacji, zaopatrzonych w glosy/przypisy, informujące o ich okolicznościach sprawczych i czynnikach je kształtujących. W obecnej postaci prace te nie są przedrukami. Zostały one napisane od nowa, uzupełnione, uwspółcześnione i zmienione w takim zakresie, w jakim wymaga tego dzisiejszy stan wiedzy. Z pewną nieśmiałością, ale i satysfakcją, mogę stwierdzić, że ich oryginalność naukowa w znacznym zakresie oparła się upływowi czasu.

¹ Zob. S. Dubisz, Język - Historia - Kultura (wykłady, studia, analizy). Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2002,1.1, ss. 300; —, Język - Historia - Kultura (wykłady, studia, szkice). Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2007, t. II, ss. 348; Język - Historia - Kultura (wykłady, rozprawy, rozważania). Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2012, t. III, ss. 271.

5