518321675

Wstęp

Niniejsza pozycja jest swego rodzaju stematyzowaną kontynuacją podjętego wcześniej projektu publikacyjnego noszącego tytuł Nauki o zdrowiu: architektonika dziedziny, który został zrealizowany w latach 2010 - 2012 i dotyczył próby systematycznego ujęcia tematyki z zakresu nauk o zdrowiu. Ów projekt miał na celu określenie tożsamości i ważności przedmiotowej nauk o zdrowiu ze względu na interdyscyplinarny charakter analizowanej dziedziny. Efektem takiego podejścia było wydanie czterech części, z których każda dotyczyła odmiennych kontekstów, w jakich zwykło sytuować się nauki o zdrowiu, a mianowicie dyscyplin i podstawowych pojęć operacyjnych współtworzących zakres wiedzy tej dziedziny, podmiotów zajmujących się organizacją świadczeń zdrowotnych, społecznych, etycznych i prawnych zagadnień oraz implikacji medycznych. Wybór omawianych kwestii nie rościł sobie pretensji do wyczerpującego i zamkniętego ujęcia problematyki nauk o zdrowiu, choć głównym założeniem było ukazanie szerokiego spektrum tematyki poruszanej w obszarze tych nauk.

Filozoficzne, społeczne i prawne aspekty nauk o zdrowiu wpisują się we wcześniejszy projekt, ale w sposób skonkretyzowany rozwijają i uzupełniają podjęte wcześniej zagadnienia. Przyczynkiem do ponownej analizy wybranych kontekstów humanistyczno -prawnych było zjawisko demedykalizacji kategorii zdrowia, który to proces prowadzi do ukierunkowania nauk o zdrowiu w stronę aspektów filozoficznych (w tym etycznych i historycznych), społecznych oraz prawnych właśnie. Filozoficzno - społeczne inklinacje wskazują na pewne ogólne i podstawowe kwestie związane z rozumieniem zdrowia w kontekście dyskursów i praktyk pozamedycznych, które modyfikują stricte biomedyczne spojrzenie. Takie postrzeganie zdrowia uwzględnia potrzeby, oczekiwania i postawy jednostek, a także grup funkcjonujących w szeroko rozumianym środowisku, na które składają się czynniki światopoglądowe, moralne, społeczne, ekonomiczne, ekologiczne, historyczne itd. Czynniki te kształtują określone wzory percepcyjne interpretujące zdrowie jako swego rodzaju wypadkową różnorodnych determinant czy wręcz jako konstrukt odzwierciedlający zmiany zachodzące tak w jednostkach, jak i całych zbiorowościach.

10