3813100502

Karol Durczak

do produktu, stale właściwości, istniejące same w sobie. Nie zalicza się więc do nich cena maszyny, która podobnie jak czas realizacji (np. termin dostawy) jest cechą przypisaną, ma szeroki zakres umowności i może być wykorzystywana jako narzędzie manipulacji.

W drugim etapie zespól ekspertów ustala współczynniki wag dla wcześniej określonych charakterystyk, w skali od 0 do 1, z wykorzystaniem glosowania. Ostateczna wartość poszczególnych wag dla każdej charakterystyki jest przyjmowana na zasadzie konsensusu.

W kolejnym etapie ocenę jakości konkretnej maszyny dokonuje zespół uczestników badań na arkuszach ocen. Każdy uczestnik zespołu ocenia poszczególne cechy w skali pięciostopniowej (skala ocen: 1 - ocena bardzo niekorzystna, 2 - ocena niekorzystna, 3 -ocena przeciętna, 4 - ocena korzystna, 5 - ocena bardzo korzystna). Następnie dla danej cechy wyznacza się wartość średnią. Po obliczeniu wartości średniej ze wszystkich cech przynależnych do danej charakterystyki przemnaża się ją przez wagę charakterystyki i w ten sposób uzyskuje ocenę danej charakterystyki. Globalna ocena jakości maszyny rolniczej jest sumą ocen poszczególnych charakterystyk. Wartości liczbowe jakości można przekazywać opisowo, a do oceny pomocna może być następująca klasyfikacja jakości:

-    do 1.80    -bardzo ruska

-    1,81-2,60    -ruska

-    2,61-3,40    -zadawalająca

-    3,41-4,20    -wysoka

-    powyżej 4,20 - bardzo wysoka.

Wyniki można poddać analizie statystycznej. Jako miarę rozproszenia zmiennej losowej (ocen cech) przyjmuje się wówczas rozstęp, a za miarę położenia - średnią arytmetyczną, medianę oraz wartość modalną. Do analizy wyników bardzo przy datne jest sporządzenie histogramów ocen.

Opracowana metoda jest poprawna logicznie, ale wymagana jest jej ocena w prakty cznym zastosowaniu.

Przykład wykorzystania metody

W celu empirycznej oceny przydatności zaprezentowanej metody, wykonano badania symulacyjne jakości trzech pługów obracalnych różnych producentów, o zbliżonych parametrach konstrukcyjnych i eksploatacyjnych oraz podobnej cenie (11-12 tys. euro netto), przeznaczone dla średnich gospodarstw (tab. 1).

Tabela 1. Podstawowe dane techniczne ocenianych pługów^ Table 1. Basic technical data of the assessed ploughs

Wyszczególnienie	Pług A	Pług B	Pług C
Liczba korpusów	4	4	4
Regulacja szerokości orki	hydrauliczna bezstopniowa	hydrauliczna bezstopniowa	hydrauliczna bezstopniowa
Zapotrzebowanie mocy |KM]	120	120-150	140
Masa [kg]	1345	1330	1022
Zabezpieczenie	Non stop hydrauliczne	Non stop hydrauliczne	Non stop hydrauliczne