3813100606

13

dotyczące osoby (lub ją identyfikujące), ale dane pozwalające na jej charakterystykę, głęboko dotyczące prywatności bądź informacje, których ujawnienie mogłoby doprowadzić do stygmatyzacji lub narazić na dyskryminację. Z tego względu powoływany przepis zawiera generalny zakaz przetwarzania takich danych, dopuszczając przetwarzanie wyłącznie w oparciu o specjalnie sformułowane przesłanki, wymienione wart. 27 ust. 2 uodo.

Wymóg spełnienia warunku, iż dane osobowe muszą dotyczyć osoby fizycznej oznacza, że nie będą chronione przepisami ustawy o ochronie danych osobowych podmioty niebędą-ce osobami fizycznymi, np. urzędy czy firmy, nawet, gdyby ich nazwa była tożsama z nazwiskiem osoby. Wymóg taki sformułowany został w Dyrektywie 95/46, w której w pkt. 24 preambuły do Dyrektywy wyraźnie zaznaczono, że Dyrektywa „nie dotyczy ustawodawstwa dotyczącego ochrony osób prawnych w odniesieniu do przetwarzania ich danych”³⁵. Trzeba jednak zaznaczyć, że polskie ustawodawstwo - wbrew filozofii Dyrektywy - przewiduje wyjątki od tej zasady chroniąc dane przedsiębiorców, o ile mogą prowadzić do identyfikacji konkretnych osób³⁶.

Ustawa nie chroni także danych osobowych osób zmarłych. Wprawdzie ustawa nie reguluje tej kwestii, wprost odmawiając osobom zmarłym ochrony, jednak zarówno samo pojęcie osoby fizycznej odnoszone jest w prawie do osób żyjących, jaki sposób sformułowania praw przysługujących osobom, których dane dotyczą wskazuje, że są to prawa, które mogą być realizowane wyłącznie przez osoby żyjące³⁷. Fakt obejmowania ochroną wyłącznie osób żyjących potwierdzone zostało także w - powoływanej wcześniej - Opinii Grupy 29 w sprawie pojęcia danych osobowych., w której wskazano, że danych dotyczących osób nieżyjących nie należy uważać za dane osobowe podlegające przepisom, „jako, że osoby zmarłe nie są już osobami fizycznymi w rozumieniu prawa cywilnego”, chociaż należy mieć na względzie, że „informacje o osobach nieżyjących mogą również (podkr. E.K.) dotyczyć osób żyjących”. 2.2. Ustawa o ochronie danych osobowych- zgodnie z art. 1 ust. 1 - gwarantuje każdemu -każdej osobie - prawo do ochrony dotyczących go danych osobowych.

Powoływany przepis art. 1 uodo odpowiada zakresowi ochrony prywatności i danych osobowych wynikającemu z norm art. 47 i 51 Konstytucji RP stanowiącymi, iż "Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia” (art. 47 Konstytucji RP) oraz, że „Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby” (art. 51 ust. 1 Konstytucji RP).

Zarówno sformułowania umieszczone w art. 47 i 51 Konstytucji, jak i w art. 1 ustawy o ochro-

35    Choć Europejski Tiybunał Sprawiedliwości, w orzeczeniu z dnia 6.11.2003 r. (w sprawie Lindqvist) stwierdził, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby objąć ochroną także osoby prawne.

36    Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Ij. Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm.) ogranicza prawo dostępu do niektóiych informacji o przedsiębiorcach będących osobami fizycznymi - do numeru PESEL i adresie zamieszkania przedsiębiorcy, jeśli adres zamieszkania jest taki sam, jak miejsce wykonywania działalności gospodarczej.

37    Takie same argumenty powoływane są w niemieckiej literatuize na uzasadnienie braku ochrony danych osób zmarłych w niemieckiej federalnej ustawie o ochronie danych osobowych (Bundesdatenschutzgesetz). Por: P.Gola, R. Schomerus, C. Klug: Bundesdatenschutzgesetz. Kommentar, Munchen 2007, s. 113.

koordynacja

aktywnej

integracji