Dane o potrzebach i problemach pacjenta pozyskane przez terapeutę stanowią swoisty „bank” informacji o pacjencie, jego rodzinie i środowisku. Ilość i jakość raz pozyskanych danych o pacjencie nie jest ostateczna, zależy od stopnia poznania pacjenta i może być uzupełniana systematycznie w toku terapii zajęciowej, również z powodu zmieniających się potrzeb i problemów pacjenta. Podczas procesu diagnozowania stanu pacjenta, jego potrzeb i problemów ważne jest aby stosować zasadę akceptacji, należy przyjmować go takim jakim jest.
Faza zbierania i gromadzenia danych niezależnie od tego czy jest traktowana łącznie czy rozłącznie z diagnozą, jest podstawowym elementem terapii zajęciowej.
Źródła wiedzy o pacjencie:
Podstawowym źródłem wiedzy a zatem i danych o pacjencie jest: pacjent,
- rodzina, inne bliskie pacjentowi osoby,
- zespół terapeutyczny (lekarz, pielęgniarz/pielęgniarka, terapeuta, psycholog, rehabilitant, logopeda),
dokumentacja (historia choroby, skierowanie do gabinetu kinezyterapii, fizykoterapii, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności i inna specyficzna dla danej placówki).
Metody zbierania danych o stanie pacjenta
Metoda - to sposób działania pozwalający na osiągnięcie zamierzonego celu (definicja psychologiczna). Wg pedagogów, metoda - to droga, to świadomy i powtarzalny sposób badania, systematycznie stosowany sposób postępowania prowadzący do założonego wyniku.
Sposoby zbierania danych o pacjencie stosowane w opracowywaniu diagnozy terapeutycznej to: rozmowa,
- wywiad, obserwacja,
pomiar dostarczający danych do ilościowego opisu cech (objawów) czy wartości występującej u pacjenta,
- analiza dokumentacji.
Rozmowa - to uzyskanie informacji o tej osobie, z którą ją przeprowadzamy, jest stosowana bardzo często. Ma na celu poznanie potrzeb pacjenta i jego problemów. Kontakt bezpośredni z rozmówcą pozwala na obserwację jego reakcji i ocenę adekwatności zachowań werbalnych i pozawerbalnych pacjenta. Rozmowa pełni funkcję:
1. ekspresyjną gdyż umożliwia wyrażenie postawy, emocji rozmówcy,
2. komunikacyjną - dotyczy porozumiewania się między zbierającym dane a pacjentem.
3. informacyjną ponieważ umożliwia uzyskanie informacji, poznanie faktów, opinii. Narzędziem do rozmowy jest plan rozmowy. Rozmowa różni się od wywiadu tym, że jest wstępem do wywiadu, ma elastyczny plan, ma bardziej ogólny charakter i może dotyczyć wielu tematów.
Istnieją różne techniki rozmowy, np. zadaje się pytania albo pozwala badanemu mówić samemu zachowując powściągliwość, ale zawsze powinna ona odbywać się w przychylnej atmosferze, dzięki której badany może się swobodnie wypowiedzieć.
W pedagogice rozmowa określana jest mianem metody dialogowej. Najogólniej metoda ta jest próbą wykorzystania swobodnie prowadzonej rozmowy w celach badawczych. Należy do tzw. metod „miękkich”, tj. pozbawionych przewidywanego z góry przebiegu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15