4558207044

Litologia i stratygrafia czwartorzędu 27

albo na plejstoceńskich piaskach i żwirach, które wypełniają zagłębienia podłoża. Druga glina jest w znacznym stopniu zniszczona. Osad rozdzielający gliny składa się z piasków, żwirów, otoczaków oraz mułu i iłów. Utwory te świadczą o częstej zmienności warunków sedymentacji, która musiała się odbywać na powierzchni wolnej od pokrywy lodowej.

W Wielkiej Wsi głębokie obniżenie w drugim poziomie gliny jest wypełnione materiałem strukturalnie podobnym do wspomnianej serii zasypania z tą różnicą, że w Wielkiej Wsi materiał ten leży pod górną gliną, więc jest od tej serii młodszy. Na północ od Skromnicy — trzeci, najmłodszy poziom gliny leży bezpośrednio na osadach jury. Istnieje tu luka stratygraficzna obejmująca okres od wezulu do najmłodszego stadium zlodowacenia środkowopolskiego. W dnie pradoliny wszystkie poziomy gliny zostały usunięte. Proces niszczący usunął również z tej strefy osady trzeciorzędu i część osadów mezozoiku.

Na południe od strefy pagórków kutnowskich, w okolicy Koryt i Siedlca, budowa plejstocenu komplikuje się. Przyczyną tego jest istnienie głębokiego obniżenia erozyjnego. Obniżenie to jest wypełnione osadami czwartorzędowymi, w których występują trzy poziomy gliny. Pierwszy poziom, najstarszy leży bezpośrednio na jurze. Układ materiału w omawianym zagłębieniu wykazuje, że po osadzeniu tej gliny nastąpił okres wzmożonej erozji. Początkowo w glinie powstało erozyjne zagłębienie, które wypełnił piasek. W następnej fazie erozja niszczy poprzednio osadzony piasek, a po jej wygaśnięciu osadza się ił, który można obserwować między podłożem a drugą gliną morenową. Kolejne odnowienie erozji w tym samym miejscu powoduje zniszczenie prawie całej warstwy iłu. Później następuje akumulacja mułu. Miąższość tego osadu wynosi obecnie 50 m.

Istnienie osadów rzecznych i zastoiskowych na najstarszej glinie w Siedlcu (ryc. 13) świadczy o przerwie akumulacji glacjalnej. W okresie powstania tych osadów panowała długotrwała erozja o zmiennym natężeniu. Każde kolejne odnowienie tego procesu powodowało niszczenie nagromadzonych osadów.

Omawiane osady rzeczne i zastoiskowe leżą na najstarszej na badanym terenie glinie morenowej lub bezpośrednio na podłożu skalnym. Sa one przykryte drugą gliną starszą, której miąższość obecnie wynosi około 30 m. Jej zbita gnejsowa struktura świadczy, że glina ta nie jest przemieszczona wtórnie. Osady rzeczne i zastoiskowe występują więc między starymi glinami moreny dennej. Ta sytuacja potwierdza ich interolacialne pochodzenie.

Klastyczne osady interdacjału wielkiego, zwaneoo także mazowieckim, są znane z badań E. R ii h 1 e g o [57] w Barkowicach Mokrych