4558207079

Struktura pagórków 43

Autor

Lód aktywny

Lód stagnujący lub martwy

B. Krygowski    Formy zaburzeń: fałdy, łuski,

[38]    struktury diapirowo-łuskowe,

struktury porwakowo-łuskowe. Mechanika powstawania:    na

cisk boczny i fałdowanie przy czole lodowca. Zmarznięta powierzchnia tworzy łuski, materiał pod zmarzliną ulega fałdowaniu.

H. Piasecki [49]

Formy zaburzeń: łuski, fałdy Mechanika powstawania: nacisk boczny przed czołem lodowca.

Z zestawienia wynika, że pojmowanie glacitektoniki nie jest jednakowe. Jedni badacze, do glacitektonicznych zaburzeń zaliczają tylko takie, które odzwierciedlają działalność lodu aktywnego. Inni natomiast są skłonni do zjawisk glacitektonicznych zaliczyć również zaburzenia warstw wywołane lodem aktywnym i martwym. Ogólnie panuje przekonanie, że łuski lub zaburzenia monoklinalne są kryterium rozpoznawania działalności aktywnego lodu. Co do pozostałych typów zaburzeń warstw istnieje rozbieżność poglądów; np.: występujące w osadach glacjalnych fałdy są zaliczane do zaburzeń glacitektonicznych powstających w warunkach aktywnego lodu lub też do zaburzeń lodu stagnu-jącego i martwego. Podobna rozbieżność poglądów dotyczy interpretacji deformacji diapirowych. Jedni przyjmują, że są to zaburzenia lodu aktywnego, inni, że deformacje te powstają w warunkach lodu martwego. Istnieje również pogląd, że nie tylko deformacje warstw powstają przez wyciskanie plastycznego materiału w warunkach stagnującego lodu, lecz wskutek tego procesu mogą się tworzyć wypukłe formy rzeźby. Zaburzenia warstw w postaci zgnieceń, sprasowań, rozbicia na bryły oraz porwaki są uznawane za ślady działania lodu aktywnego.

Interesujący przykład zaburzeń warstw lodowca Korne na Grenlandii podaje E. Drygalski [12]. Według tego autora zaburzenie nastąpiło wskutek nagromadzenia gruzu w lodzie, które spowodowało przerwę w ruchu obładowanej części lodu. Zróżnicowanie prędkości ruchu poszczególnych warstw lodu spowodowało ich wycięcie.

Formy powierzchni i zaburzenia warstw powstające w warunkach martwego lodu tworzą się subglacjalnie, natomiast formy powierzchni i zaburzenia warstw wywołane lodem aktywnym mogą powstać u czoła lądolodu subolacjalnie lub daleko przed czołem lodowca. Różny kierunek zapadania warstw spiętrzonych przez aktywny lód interpretuje się