Patologiczne zachowania studentów związane ze studiowaniem 315
ale mimo tego przez dziesiątki lat byi prawidłowo identyfikowany, akceptowany i dość powszechnie przestrzegany w środowisku akademickim. Dla studentów było jasne, że wkraczają w mury uczelni po to, by zdobywać wiedzę, kształcić swój umysł, rozwijać osobowość, muszą więc być gotowi do podejmowania wysiłków związanych z nauką i na ten rodzaj aktywności ukierunkowani. W ostatecznym rachunku będzie się liczyć to, co absolwent umie, dyplom będzie stanowi! tylko dodatkowe potwierdzenie intelektualnych kompetencji i posiadanej wiedzy. Wydaje się, że obecnie coraz więcej studentów dąży do uzyskania dyplomu jak najmniejszym kosztem, bez poważnego zaangażowania się w naukę, bez pracy własnej i osobistego wysiłku.
W relacjach z nauczycielami akademickimi, co też nie budziło żadnych wątpliwości, student powinien być prawdomówny i uczciwy. Takie postawy wśród obecnie studiującej młodzieży są coraz rzadsze. Nauczyciele akademiccy, jak wynika z przeprowadzonych przez nas badań3, niemal na co dzień zmagają się ze ściąganiem na kolokwiach i egzaminach oraz ze zjawiskiem „plagiatowania”, czyli wykorzystywania bez podania źródeł fragmentów cudzych prac. „Prawie jedna trzecia wykładowców spotkała się z przedkładaniem im przez studentów „lewych” zwolnień i uruchamianiem znajomości, protekcji w celu uzyskania zaliczenia, jedna czwarta otrzymywała prace, w których studenci dopisywali swoje nazwisko do pracy faktycznie przygotowanej przez kolegów, a jedna piąta z niszczeniem książek wypożyczonych z bibliotek” [Przybylowska, Krzewińska 2011, str. 259].
Z kolei, w relacjach z kolegami ze studiów — i to także dla studentów było oczywiste — powinny obowiązywać dwie zasady: współdziałania w zdobywaniu wiedzy oraz uczciwej konkurencji. Ta ostatnia reguła jest przez studentów powszechnie łamana. Coraz częściej, nad czym ubolewamy, ocena uzyskana na egzaminie nie jest wskaźnikiem poziomu wiedzy, lecz cwaniactwa, zastosowania coraz bardziej zaawansowa-
3 Badania ankietowe przeprowadzono na przełomie grudnia i stycznia 2009/2010 wśród zatrudnionych w Uniwersytecie Łódzkim profesorów, doktorów habilitowanych i doktorów. Przebadano dwustuosobową próbę losową wybraną spośród nauczycieli akademickich, którzy w poprzednim roku akademickim prowadzili seminaria dyplomowe — licencjackie lub magisterskie. Wyniki badań zostały przedstawione w artykule „Nauczyciele akademiccy o studentach i studiowaniu (Raport z badań sondażowych przeprowadzonych w Uniwersytecie Łódzkim)'’ [Przybylowska, Krzewińska 2011, str. 247-271],