490574763

ahissimas causas - "przez najwyższe przyczyny”. tj. zaczyna się rozpowszechniać myśl o podziale wiedzy na Bzy części (i) wiedza opaita na objawieniu - teologia, (ii) wiedza nie opatia na otyawieniu. niższego stopnia - nauka; (iii) wiedza nie oparta na objawieniu, z wyższego stanowiska - filozofia Brak jednak, jak powiedzieliśmy, jasnej granicy miedzy (ii) a (iii).

c) W czasach nowszych, po ukonstytuowaniu się szeregu nauk w odrębne dyscypliny, wymagające daleko posuniętą specjalizacji, i pod wpływem doktiyn idealistycznych, następuje ostre przeciwstawienie filozofii naukom. ftxl tym względem jediak nie ma zgody między myślicielami. Są między nimi tacy, którą' twierdzą, że filozofii w ogóle nie ma są inni, którą całą naukę mniej lub więcej do nią włączają. W środku słoja myśliciele, zacieśniający znaczenie słowa "filozofia" do następujących grup zagadnień:

-    zagadnienie poznania (kantyści)

-    ogólna metodologia nauk (poątywiści)

-    fenomenologia (husseriianie)

-    etyka (Balfour i inni) itp.

Wobec niemożności ustalenia wspólnego kryterium, niektórą uważają za filozofię wszystko to, co bywa obecnie w Europie na katedrach filozofii wykładane

2.    W tym stanie rzecą historyk filozofii mógłby się ogranicąć do uważania za filozofię tego, co w danej epoce za filozofię uważano W praktyce jednak taka metoda nie jest zalecenia godna W tym wypadku należałoby np, omawiając filozofię Teofiasta albo św. Albena Wielkiego, poświęcić znaczną część wykładu ich poglądom na zagaduenia botaniczne, którym obaj ci wielcy myśliciele wiele czasu poświęcili, uważając je za część filozofii, a to byłoby sprzeczne z postulatami słuchaczy, wzgl czytelników nowoczesnego wykładu historii filozofii. Istnieje więc potrzeba zdefiniowania, chody szkicowego, przedmiotu filozofii.

3.    Otóż definicja taka nie jest Budna do znalezienia jeśli przejrąmy zagadnienia którymi zajmowali się więksi filozofowie naszego i hinduskiego kręgu kulturalnego - u nas np. od Platona do Bergsona i Nikolar Hart-manna Prą zestawieniu Beści ich prac okazuje się natychmiast, że istnieje 16 grupa zagadnień, prawdopodobnie jakoś związanych, którymi się oni wszyscy zajmowali Sa nimi mianowicie 1. zą^tfriienie poznania (czy możemy poznać prawdę?)

2 zagaduenie nauki (co nam nauka daje?)

3.    grupa zagadnień ontologicznych (np. zagadnienie powszechników, istnienia wzgl. nieistnienia mnogości itp.)

4.    z&jaduenie psydiofizyczne i jemu pokrewne

5.    zagadnienia aksjologiczne:

6.    zagadnienie Absolutu (Bóg, wieczna maiena itp.)

Zagadnienia te nie tylko nie zostały objęte zakresem żadnej z nauk. ale o ile znamy obecnie strukturę metodyczna tych nauk. nie będą one mogły nigdy podjąć się ich rozwiązania Tak np żadia nauka nie może nam odpowiedzieć na pytanie, czy zjawiska psychiczne są inną formą gawisk filologicznych. czy ich epifenomenem. czy czymś zupełnie różnym i jaki jest związek zachodzący między obiema seriami, jako że psychologia nauka o tego rodzaju zjawiskach, ich istnienie już zakłada a docieka tylko o relacjach zjawiskowych (np: kiedy występuje smutek, albo jaki kompleks powstaje wdanydi warnikach itp ).

Te zagadnienia stanowią właśnie przedmiot filozofii.

4. Mówiąc o filozofii niepodobna nie wspomnieć o stanowisku pewną, przed wojną bardzo ruchliwej, a dość już starej grupy filozofów, którzy twierdzą, że filozofii zupełnie nie ma Są to tzw neopozytywiści, który ch głównym przywódcą można nazwać Rudolfa Camapa itodstawową przesłanką rozumowania neopozytywistow jest twierdzenie, że wszystkie zdania nie dotyczące zjawisk matenalnych są pozbawione sensu; ponieważ zaś zdaiia zawarte w filozofii niemal bez wyjątku nie dotyczą zjawisk materialnych, filozofia pozbawiona jest ich zdaniem sensu Warto podkreślić, że neopozytywiści z wielkim szacunkiem odnoszą się do religii. którą uznają za odrębną dziedzinę, ale filozofii nie uznają w ogolę

Stanowisko neopozytywistyczne nie da się jetkiak utrzymać ani w teorii, ani w praktyce. Teoretycznie zostało ono w toku 1937 obalone przez 2-aoaefefcZnys    |₇