52246

1.    Wahania przypadkowe - wywołane przez przyczyny nie dające się wyjaśnić

2.    Wahania sezonowe (Sezonowość) - zmiany powtarzające się w kolejnych latach w tych samych porach

3.    Tendencja (trend) - długookresowy kierunek rozwoju jakiegoś zjawiska

4.    Wahania cykliczne - wynikają z zmian koniunkturalnych mających skłonność do powtarzania się co pewien okres

KIEDY W SZEREGU CZASOWYM WYSTĘPUJE jedynie wahanie przypadkowe:

Szereg stacjonarny horyzontalny (tylko I)

Występuje kiedy jest ustabilizowane otoczenie, brak postępu w danej dziedzinie, krótki horyzont rozwoju zjawiska

Prognozy wyznaczamy w oparciu o model błądzenia losowego. Postać modelu: Y=wartość ♦przypadkowa

Reguły prognozowania - kryteria:

❖    1. Se = 0 (prognoza = średnia arytmetyczna= LY/n) (Skoro występuje zmienność to suma błędów prognoz ma być równa 0; za prognozę przyjmujemy wówczas średnią arytmetyczną z danego zjawiska, tj suma Y przez liczbęobserwacji) Najczęstszym problemem jest ilość obserwacji.

❖    Taka sama liczba niedoszacowań i przeszacowań (prognoza = wartość środkowa) (tak samo często przeszacować jak i niedoszacowań, prognozę przyjmujemy jako wartość środkową; dane trzeba uporządkować rosnąco lub malejąco i prognozą będzie wartość środkowa)

❖    , jurni maks” prognoza średnia z wartości ekstremalnych /Y min + Y max/2 (średnia arytmetyczna z wartości najniższej i najwyższej)

❖    Minimalizacja błędu (prognoza wartość środkowa) (wybór tak aby suma błędów w wartości bezwzględnej była minimalna)

❖    minimum sumy kwadratów błędów (Prognoza = średnia arytmetyczna) (minimalizacja błędów co do sumy kwadratów; min suma (y-yśredrue)^A2)

tak naprawdę tylko 3 metody: w oparciu i średnią arytmetyczna (1 i 5) w oparciu o wartość środkowa (2 i 4)

w oparciu wartości ekstremalne, należy wybrać tą która daje najniższe błędy