5360936243

Dualizm mitologiczny: istnieją dwa rodzaje bytu. Przykłady:

idealizm obiektywny Platona: istnieję byt zmienny i jednostkowy (nasz zmienny świat) oraz niezmienny i ogólny świat idei. Byt zmienny i jednostkowy jest odwzorowaniem doskonałych idei. Metafora jaskini i jej interpretacja.

Dualizm Kartezjusza: istnieje materia (substancja rozciągła) oraz świadomość (substancja myśląca). Tylko w człowieku występują one w połączeniu. Kartezjańska droga do dualizmu -poszukiwanie wiedzy pewnej, sceptycyzm metodyczny, argumenty: zmysły łudzą,, nieodróżnialność jawy i snu, duch zwodziciel. Problem alter ego.

Problem psychofizyczny: jak mogą ze sobą współistnieć dusza i ciało? Jak mogą one na siebie oddziaływać, skoro są zupełnie różne? Rozwiązaniem był zarówno powrót do monizmu (idealizm subiektywny, materializm), jak i paralelizm psychofizyczny (N. Malebranche)

Stanowisko św. Tomasza z Akwiny: Bóg i świat stworzony; hierarchia bytów - Bóg, anioł, człowiek, zwierzę, roślina przyroda nieożywiona. Teologia naturalna a teologia objawiona. Bóg a byty stworzone. Przejście do pluralizmu

5 kosmologicznych dowodów na istnienie Boga. Dowód ontologiczny Anzelma. Zakład Pascala. Argumentacja Kanta: postulaty praktycznego rozumu.

Pluralizm ontologiczny: jest więcej niż dwa rodzaje bytu. Przykładem takiego stanowiska jest ontologia Nicolaia Hartmanna. Hartmann odróżnia byt realny, idealny oraz irrealny. W obrębie świata realnego wyróżnia cztery warstwy: nieorganiczną, organiczną, psychiczną oraz duchową. Odróżniał BYT IDEALNY - BYT IRREALNY - BYT REALNY, definicje tych rodzajów bytu. Stosunek nadbudowania i stosunek nadania wyższej formy.

Problem determinacyjnej struktury świata obejmuje m.in. pytania: jakie związki determinacyjne występują w świcie jakie zależności zachodzą między nimi

Determinizm: wszystkie zdarzenia w świecie są zdeterminowane, nie dzieją się bez jakiejś przyczyny. Takie stanowisko wyklucza zdarzenia bezprzyczynowe.

Determinizm kauzalny (przyczynowo-skutkowy): wszystkie zdarzenia są elementem łańcucha przyczynowo-skutowego.

.... Przyczyna —*■ skutek

Determinizm finalistyczny (teleologiczny): wszystkie zdarzenia są elementem łańcucha teleologicznego, wyznaczone przez cel.

środek —* cel