5515044275

Pomimo tego, że podział na ryzyko systematyczne i specyficzne wydaje się być podobnym do podziału na ryzyko obiektywne i subiektywne, istnieje tu zasadnicza różnica: ryzyko obiektywne i subiektywne dotyczy cech lub odczuć jednostki, a ryzyko systematyczne charakteryzuje pewną zbiorowość ogólną.

c) Ryzyko spekulatywne i czyste

Ryzyko spekulatywne dotyczy sytuacji, w której konsekwencjami jego realizacji są trzy możliwe sytuacje: strata, zysk lub brak starty bądź zysku. ¹

Przykładem dobrze opisującym ten typ ryzyka może być sytuacja, gdy producent wprowadza na rynek nowy produkt, spodziewając się dużych zysków. Jeśli produkt zostanie zaakceptowany przez rynek, przedsiębiorca osiągnie spodziewane zyski, gdy produkt nie zostanie zaakceptowany - producent narażony jest na straty. Koszty związane z produktem mogą zostać w całości pokryte przychodami ze sprzedaży i producent nie osiągnie zysków ani nie poniesie strat.

Ryzyko to nie jest mierzalne metodami statystycznymi i nie nadaje się do ubezpieczenia.²

Ryzyko czyste w odróżnieniu od ryzyka spekulatywnego występuje w momencie, gdy realizacja tegoż ryzyka powoduje stratę majątkową, a brak realizacji nie daje żadnych korzyści. W tym typie ryzyka występuje alternatywa między stratą a brakiem straty. Przykładem tego ryzyka może być sytuacja, gdy konsument dokonuje zakupu samochodu. W momencie realizacji ryzyka i uszkodzenia samochodu konsument ponosi określoną stratę materialną. Natomiast w przypadku wystąpienia sytuacji odwrotnej nie odnosi żadnych korzyści.

Ryzyko czyste może być przedmiotem dalszych klasyfikacji. Podział ryzyka czystego przedstawił E.J. Vaughan, który w ramach ryzyka czystego wyodrębnił:

-    ryzyko osobiste jest to ryzyko związane z utratą możliwości zarobkowania, np. wskutek przedwczesnej śmierci, choroby, inwalidztwa, bezrobocia.

-    ryzyko własności jest związane z posiadaniem mienia, np. posiadając dom jesteśmy narażeni na jego zniszczenie przez pożar, co wiąże się ze stratą materialną. E.J. Vaughan wyróżnił dwa rodzaje strat związanych z ryzykiem własności: stratę bezpośrednią (direct loss), która jest

6

1

   Ibidem.

2

   E. Wierzbicka, op. cit., s. 20.