Ryzyko estymacyjne występuje w sytuacji, gdy możliwa kwantyfikacja obarczona jest dużym błędem. Powoduje to zbliżenie tego ryzyka do niepewności, przez co staje się nieubezpieczalne.18
Podział ten, podobnie jak podział na ryzyka czyste i spekulatywne, jest niezwykle przydatny w praktyce ubezpieczeniowej. Panuje bowiem ogólne przekonanie, że tylko ryzyka dające się kwantyfikować statystycznie mogą być ubezpieczalne.
h) Ryzyko osobowe i majątkowe
Podział ten ma szczególne znaczenie w prawnej systematyce ubezpieczeń. Wynika z charakteru przedmiotu ubezpieczenia. Jest niezwykle przydatny do konstrukcji określonych produktów ubezpieczeniowych.
Ryzyko osobowe jest to ryzyko, którego realizacja powoduje stratę w dobrach osobistych takich jak życie, zdrowie i zdolność do pracy.
Ryzyko majątkowe jest to ryzyko, którego realizacja zagraża dobrom majątkowym.1
i) Podział ryzyka ze względu na charakter niepewności
W literaturze występuje podział ryzyka ze względu na charakter niepewności, który wywołuje wiele sporów i dyskusji. Występują obawy, czy klasyfikacja ta jest metodologicznie poprawna i kompletna. Celem tego podziału jest przedstawienie dotychczasowych osiągnięć nauki w zakresie ryzyka ubezpieczeniowego. Wobec czego uzasadnione jest przedstawienie i tej klasyfikacji. Wyróżnia się tu cztery główne grupy ryzyka:
- ryzyko niepewności faktu realizacji - charakteryzuje się niepewnością co do realizacji ryzyka (np. nie ma pewności, czy zaistnieje wypadek samochodowy czy nie).
- ryzyko niepewności czasu - charakteryzuje się pewnością co do realizacji ryzyka, lecz nieznany jest czas tej realizacji (np. ryzyko śmierci; śmierć jest zdarzeniem pewnym, lecz nikt nie jest w stanie określić dokładnego jej czasu).
- ryzyko niepewności skutku - występuje w sytuacji, kiedy jesteśmy w stanie określić czas i fakt realizacji ryzyka, ale nie mamy pewności co do jego skutku (np. meteorolodzy mogą określić czas i miejsce huraganu, nie mogą jednak określić jego skutków).
18 W. Ronka-Chmielowiec, op.cit., s. 18.
19 Przykładem ryzyka osobowego jest wypadek powodujący niepełnosprawność, która wyklucza pracę w niektóry ch zawodach, za to ryzyka majątkow ego jest np. pożar lub zalanie mieszkania.
9