5755073383

Z różnorodności tej wynika także wielość języków używanych w Iranie. Językiem urzędowym jest język perski, którego używa 58% mieszkańców, lecz są także: turecki (26% ), kurdyjski (9%), luri (2%), beludżyjski (1%), arabski (1%), wraz z dialektami, ale też inne języki (3%).

Kolejnym aspektem zróżnicowania Iranu jest wielość religii, a raczej wielość powstających na tle religijnym konfliktów. Przeważającą większość stanowią szyici (89%), na drugim miejscu znajdują się sunnici 10%, zaś chrześcijanie, zoroastrianie (zaratusztrianie), żydzi i bahaiści stanowią 1% społeczeństwa.¹

Historia

Historia Iranu rozpoczęła się, kiedy około 1500-1000 r. p.n.e. irańskie plemiona nomadyczne pochodzenia indoeuropejskiego zasiedliły równinę irańską. Pierwsze ślady państwowości na tym terenie pochodzą z VIII wieku p.n.e. - utworzenie rządu irańskiego za czasów dynastii Median dało początek pierwszemu imperium na skalę światową.

Imperium Persów zakwitło w pełni w VI wieku p.n.e. za czasów Cyrusa Wielkiego. Lecz za najistotniejsze zdarzenie w historii Iranu można uznać opanowanie go przez islamskie siły w VII wieku naszej ery (tuż po najeździe Aleksandra Wielkiego). W IX wieku nastąpił rozwój dynastii Saffaridów oraz innych linii królów i szachów.

Duży wpływ na sytuację współczesną miała mongolska inwazja na Iran rozpoczęta w 1220 roku, a także utworzenie pierwszego irańskiego państwa szyickiego w 1501 roku.

Czasy bardziej współczesne naznaczone są napięciem spowodowanym naciskami ze strony Rosji i Wielkiej Brytanii. Wpływy te doprowadziły do procesu modernizacji. Kulminacją zaś była perska rewolucja konstytucyjna, która w roku 1911 doprowadziła do ustanowienia parlamentu.

Jednak Wielka Brytania i Stany Zjednoczone nie miały zamiary wspierać procesu modernizacji systemu politycznego, gdyż szkodziło to ich interesom ekonomiczny w tym rejonie. Kiedy premier Iranu Mohammad Mosaddeą zarządził nacjonalizację anglo-irańskiego koncernu paliwowego w 1953 roku, organizacje wywiadowcze Wielkiej Brytanii i USA zainspirowały spisek odsuwający premiera od władzy i przywracający monarchię z poprzednim szachem Rezą Pahlawi. Zaś proces ten odbywał się przy sprzeciwie społeczeństwa irańskiego.² Nastroje antyzachodnie w Iranie nie opierają się więc tylko na różnicy kulturowej - Irańczycy mają realne przyczyny, aby na podobne interwencje patrzeć co najmniej sceptycznie.

Po odsunięciu Mosaddeq'a do władzy przywrócono dawnego Szacha Mohammada Rezę Pahlaviego.

2

1

   URL:http://pl.wikipedia.org/wikiAran

2

   URL: http://en.wikipedia.org/wikiAran