Procesy technologiczne mogą w różny sposób oddziaływać na obrabiany materiał. W celu określenia czy zmiany wprowadzone przez proces mają właściwy charakter i odpowiednie nasilenie, wykonuje się różnego typu badania materiału. Badania te mogą polegać albo na bezpośrednim zbadaniu określonych właściwości materiału albo też na zbadaniu struktury materiału i na jej podstawie wnioskowaniu o wpływie określonego procesu na właściwości materiału.
Pojęcie „właściwości materiału” jest bardzo szerokie. Mieszczą się w nim zarówno podstawowe dla projektanta konstrukcji:
• właściwości mechaniczne w warunkach obciążeń statycznych i dynamicznych,
• parametry materiału związane z jego odpornością na pękanie,
• twardość,
• właściwości magnetyczne,
• przewodnictwo elektryczne i cieplne
jak i szereg innych wielkości fizycznych oraz parametrów jakościowych określających przydatność do zastosowania w określonych warunkach.
Pojęcie „struktury materiału” jest również pojęciem bardzo ogólnym. Ze względu na poziom obserwacyjny można mówić o
• strukturze jądra atomowego,
• strukturze atomu,
• strukturze podstawowego zbioru atomów np. cząsteczki lub komórki elementarnej kryształu,
• strukturze zgrupowania cząsteczek lub strukturze ziarna,
• mikrostrukturze materiału,
• makrostrukturze (budowie makroskopowej).
Z punktu widzenia wpływu procesów technologicznych na strukturę oraz możliwości aparaturowych większości laboratoriów, szczególne znaczenie mają obserwacje budowy makroskopowej oraz obserwacje mikrostruktury metodami mikroskopii świetlnej. Będą to zatem również podstawowe metody badawcze podczas ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu „Materiałoznawstwo”.
3