Wychowanie do życia w rodzinie. Scenariusze zajęć
W podsumowaniu nauczyciel podkreśla, że różne sytuacje mogą w nas rodzić różne uczucia oraz że pod wpływem tych przeżyć możemy podejmować inne działania. Warto jednocześnie pamiętać, że fakt, iż dana sytuacja uruchamia w nas takie odczucia, nie oznacza, że ktoś inny będzie czuł tak samo, jak my.
4. Ćwiczenie 3 (20 min)
Nauczyciel wyjaśnia uczniom, że dzielenie się emocjami, które odczuwamy w danym momencie pod wpływem tego, co robią inni ludzie, jest podstawową zasadą komunikowania się opartego na wzajemnym poszanowaniu. Aby powiedzieć drugiej osobie prawdę, o tym, co się z nami w konkretnej chwili dzieje, należy uwzględniać następujący schemat: FAKTY+ UCZUCIA+ OCZEKIWANIA (mówimy o faktach/zdarzeniach, następnie informujemy, jakie uczucia w nas wywołały te wydarzenia, na koniec wyrażamy nasze oczekiwania wobec rozmówcy).
Przykład:
„Widzę, że rozbawiło Cię moje przejęzyczenie" (fakty, bo widzę jak się ktoś ze mnie śmieje wprost)
„Jest mi przykro" (uczucia)
„Wolałbym, żebyś się ze mnie nie śmiał" (oczekiwania)
Informujemy dzieci, że powyższa wypowiedź to przykład komunikatu „ja".
Komunikat JA składa się z trzech części:
A. Ja czuję (jestem)., (określamy emocje, uczucia)...
B. kiedy.... (przedstawiamy konkretne zachowanie drugiej osoby bez oceniania, opisujemy zdarzenie, to co widzimy lub słyszymy)...
C. ponieważ (wyjaśniamy, jaki wpływ ma na nas to zachowanie)...
Nauczyciel wyjaśnia poszczególne części komunikatu JA:
Ad. A. Opisujemy konkretne uczucia w danej chwili, np. jestem zły, smutny, zdenerwowany, jest mi przykro.
Ad B. Przedstawiamy konkretne zachowanie drugiej osoby, które wywołało w nas wskazaną wcześniej emocję, np. złości mnie to, kiedy obrażasz się i nie chcesz powiedzieć mi, o co chodzi.
12