Edukacyjny wymiar turystyki kulturowej 15
efektywności uczenia się wynika z uczenia się poprzez działanie (dyskusja 40%, odgrywanie ról 70%, uczenie innych 90%). Najlepiej ilustruje to stożek doświadczenia Dale'a35 - tzw. piramida przyswajania wiedzy.
Ludzie generalnie pamiętają
10% tego, co czytają 10% tego, co słyszą
30% tego, co widzą
50% tego, co widzą i słyszą
Poziomy abstrakcji
Odbiór werbalny
Odbiór wizualny
Ryc. 3. Piramida przyswajania wiedzy Dale'a
Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na zestawienie skuteczności tradycyjnych metod przekazywania informacji (wykład i czytanie samodzielne lub w grupie to skuteczność ok. 30%) z metodami aktywnymi. Demonstracja, aktywne zwiedzanie, stosowanie w praktyce (terenie) wcześniej przyswojonych treści dają blisko 70-90% skuteczność percepcyjną.
Zestawiając to z interesującymi nas tu procesami integracji dziedzictwa kulturowego i edukacji, można zgodzić się, że aktywne zwiedzanie (rozumiane jako prezentacja treści przez uczestników procesy dydaktycznego in situ) daje niepomiernie większe możliwość dowiedzenia się - zrozumienia - zapamiętania przez podmiot procesu (uczniów), co? -kto? - kiedy? - jak? - dlaczego? Co więcej, tak realizowana edukacja rozbudza empatię względem materiału poznawczego oraz informacji dotyczących tego materiału. Prowadzi wreszcie do rozbudzenia postaw zainteresowania i szacunku wobec podmiotu (czyli materialnego dziedzictwa kulturowego). Pozostaje pytanie: jak to oczywiste stwierdzenie przekłada się na rzeczywistość?
J.Wiman, A. Mierhensy, Educational Media, Merril 1969.