dojrzewanie, reakcje chemiczne (dokładniejszy opis w artykule Model Bóhm-Bawerka).
Gdy wydłużymy pracę pierwszej zmiany tak, by powstała dodatkowa jednostka, to w kapitale nic się nie zmieni. Gdy natomiast dokonamy nowego podziału tak, by w okresie produkcji t, ilość produkowanych jednostek wzrosła o jeden, to kapitał zwiększy się o:
w-t,
~Y~
n-1 m-1
--w-t.-=
2 1 2
Gdzie: w — cena za jednostkę czasu pracy, ale c, e—odpowiednio ceny jednostki powstałej z podziału na n i m
Stopa zwrotu z kapitału w pierwszym przypadku wzrośnie w drugim spadnie.
Jeśli posłużymy się mimo powyższych zastrzeżeń agregatami i utworzymy kolejne etapy dla np. wyposażenia technologicznego, to otrzymamy strukturę produkcji opisaną przez Rothbarda3 z niewielką, ale istotną zmianą:
5% |
Dochody z ziemi i pracy | ||||
kapitału |
19 +8 |
+ 13 |
+ 12 |
+ 16 |
+ 15 |
1 |
20 8 | ||||
2 |
30 |
13 | |||
2 |
45 |
12 | |||
3 |
60 |
16 | |||
4 |
80 |
15 | |||
5 |
dobro konsumpcyjne |
100 |
Rothbard zakłada, że przychód 100 po sprzedaży dobra konsumpcyjnego rozdzielony zostanie na właścicieli ziemi i pracy (15) oraz na sprzedawców dóbr kapitałowych wyższego rzędu (80), dochód netto sprzedawcy (5) stanowi:
5/95= 5 procent zwrotu z inwestycji
M.N Rothbard, Ekonomia wolnego rynku, tłum. R. Rudowski, t.2, Warszawa 2008, s. 65.