445 [1024x768]

Ilościowy opis szybkości reakcji chemicznych

Pojęcia ogólne

Szybkość

reakcji

CHEMICZNEJ

Szybkość reakcji chemicznej definiowana jest jako ubytek stężenia substratu lub przyrost stężenia produktu w jednostce czasu. Podobnie jak w definicjach szybkości innych zjawisk ważna jest wielkość określająca kinetykę w danej chwili, tzn. wielkość rzeczywistą a nie średnią:

dc	dx
d t	^+ d,

(6.1)

Rzeczywista szybkość jest_poęhodną~stężenia substratu względem czasu (ze znakiem minus, ponieważ szybkość ma sens fizyczny jako wielkość dodatnia) lub pochodną stężenia produktu względem czasu. Szybkość reakcji jest funkcją stężenia reagentów. Funkcję tę zapisujemy w formie ogólnie stosowanego równania kinetycznego. Jeżeli w reakcji biorą udział substraty A, B, C i reakcja jest prosta, tzn. przebiega tylko w jednym kierunku, wówczas

t/ = * [A]' (BJ* [Cr    (6.2)

gdzie: Ar jest tzw. stalą szybkości reakcji, a symbole w nawiasach kwadratowych oznaczają stężenia poszczególnych substratów; k jest dla danej reakcji wielkością stałą w danej temperaturze; Ar zależy bardzo silnie od temperatury.

~~ Współczynniki pbięgóweprży stężeniach poszczególnych substratów określają _Rząd rząd reakcji. Odróżniamy rząd reakcji sumaryczny od rzędów reakcji względem reakcji poszczególnych substratów. 1 tak, zapis równania kinetycznego (6.2) mówi, że dana reakcja jest rzędu a względem substratu A, rzędu b względem B, i c względem C, a sumaryczny rząd reakcji wynosi a + b + c.