5910202117

Dariusz Chemperek

Łatwo usunąć tusz z papirusu, j ednak nie da się w zupełności wymazać go z pergaminu. Tak powstały palimpsesty: księgi, gdzie jeden (starszy) tekst „prześwituje” przez drugi. Dzięki żmudnej pracy bibliologów, ich detektywistycznemu zacięciu, udało się odczytać z palimpsestów i uchronić przed niepamięcią wiele antycznych utworów.

2. Wielkie biblioteki starożytności.

Narodziny edytorstwa i filologii

Wykład prezentuje najsłynniejsze biblioteki antycznego świata i pokazuje rolę, jaką wówczas pełniła książka. Ówczesne biblioteki pełniły nie tylko rolę przechowalni książek, były bowiem pierwszymi w historii cywilizacji śródziemnomorskiej instytutami naukowymi, pełniły rolę kulturotwórczą i podnosiły prestiż miasta, w którym się znajdowały. Istotne dla nas jest to, że wykształciły się w nich takie dziedziny wiedzy jak filologia i podstawy edytorstwa.

Do dziejów najsłynniejszej ze starożytnych bibliotek - Wielkiej Biblioteki Aleksandryjskiej - współczesna historia dopisała glosę. Gdy w 2011 r., podczas tzw. arabskiej wiosny, reżim Hosni Mubaraka powołał do walki z demonstrantami strażników obecnej Biblioteki Aleksandryjskiej, symbolizującej ciągłość tradycji antycznej i współczesnego Egiptu, mieszkańcy Aleksandrii samorzutnie zorganizowali straż obywatelską, chcąc chronić zbiory przed grabieżą.

Słowo biblioteka (gr. bibliotheke) oznaczało pierwotnie futerał lub gliniane naczynie, w którym przechowywano zwoje papirusowe, później zaś - tak jak obecnie - całą kolekcję książek. Pierwsze księgozbiory musiały powstawać w pałacach władców, były to raczej archiwa, w których przechowywano inwentarze dóbr, umowy dyplomatyczne, spisane prawa. Takie biblioteki - archiwa jedwabnych zwojów, istniały

13