6866981274

Bankowy Fundusz Gwarancyjny... 15

rze bankowym może być także spowodowana przez zaburzenia powiązań kapitałowych, handlowych i organizacyjnych [Capiga, 2011, s. 66].

Sieć bezpieczeństwa finansowego w klasycznym ujęciu tworzą następujące instytucje: systemy gwarantowania depozytów, banki centralne, instytucje nadzorcze, rządy, reprezentowane przez ministrów finansów [Capiga, Gradoń, Szustak, 2010, s. 17]. Przedstawione instytucjonalne podejście do struktury sieci bezpieczeństwa finansowego wynika z głównej roli systemu bankowego w systemie finansowym. W porównaniu z innymi instytucjami to właśnie banki są bardziej podatne na kryzysy ze względu na:

-    niski udział gotówki w aktywach - w nagłej sytuacji odpływu środków pieniężnych spowodowanej masowym wycofywaniem wkładów,

-    względnie niskie uczestnictwo funduszy własnych (około 8-10% sumy bilansowej), co powoduje, że każda strata ma relatywnie duży wpływ na wypłacalność banku,

-    typowe dla banków stosunki o charakterze rozliczeniowym - przy wysokim poziomie skupienia roszczeń z powodu braku wypłacalności jednego ogniwa, może to mieć wpływ na innych (tzw. efekt domina) [Capiga, 2011, s. 66].

Należy zauważyć, że funkcje i rola poszczególnych instytucji w sieci bezpieczeństwa finansowego są zróżnicowane. W tabeli 1 przedstawiono podział funkcji pomiędzy instytucjami zaliczanymi (w klasycznym ujęciu) do sieci bezpieczeństwa finansowego (safety net). Można zauważyć, że zagwarantowanie stabilności finansowej jest zadaniem wielowymiarowym i angażuje wiele instytucji z różnych segmentów rynku finansowego.

Funkcjonowanie sieci bezpieczeństwa finansowego może być rozpatrywane zarówno w ujęciu wąskim, jak i szerokim. W wąskim ujęciu ogranicza się do bezpieczeństwa systemu bankowego [Capiga, Gradoń, Szustak, 2010, s. 20], natomiast w szerokim obejmuje instytucje i regulacje. W większości krajów sieć bezpieczeństwa finansowego tworzą: system gwarantowania depozytów, bank centralny i instytucja nadzoru finansowego [Do-mańska-Szaruga, 2013, s. 262], ale często do tych instytucji wlicza się również rząd jako dysponenta i regulatora środków publicznych [Stelmach, 2013, s. 26]. Na szczeblu UE architekturę bezpieczeństwa finansowego tworzą obecnie Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego, Europejski Bank Centralny, a także systemy nadzoru finansowego na szczeblu krajowym i Unii Europejskiej [Domańska-Szaruga, 2013, s. 262]. Natomiast w Polsce sieć bezpieczeństwa finansowego tworzą: KNF, NBP, BFG i Ministerstwo Finansów. W niniejszym opracowaniu szczególna uwaga została zwrócona na charakterystykę BFG.