6878602053

62

na Kępie Strzemięcińskiej, przedstawiona i omówiona w dalszej części niniejszego rozdziału.

Na uwagę zasługują znalezione w osadach żwirowo-piaszczystych kępy Górnej Grupy szczątki fauny mięczaków i ssaków kopalnych. Zidentyfikowane skorupki mięczaków reprezentują według opisu A. Jentz-scha (1901) następujące gatunki: Cardium edule, Cyprina islandica i Car-dium echinatum. Z żwirowni w Górnej Grupie pochodzą również szczątki następujących ssaków (wg katalogu K. Kowalskiego 1959): Rhino-ceros merckii Jager, Equus caballus L., Cervus elaphus L., Megacerus sp., Alces sp., Colus saiga var. prisca Nehring, Bison priscus Bojanus, Bos sp., Elephas primigenius Blumenbach.

Obecność szczątków mięczaków potwierdziły przeprowadzone badania terenowe. Pobrane ze żwirowni na północ od kościoła w Górnej Grupie skorupki i fragmenty skorupek mięczaków reprezentują według oznaczeń I. Brodniewicz (informacja ustna — 1969) następujące gatunki: Cardium lamarcki (Reeve), Venerupis aurea senescens (Coce) i Cyprina islandica (L.)? Występowały one w ławicy przekątnie warstwowanych żwirów na głębokości 1,5—2,5 m od powierzchni terenu.

Nie ulega wątpliwości, że wszystkie szczątki malakofauny, jak też szczątki kostne ssaków kopalnych występują na złożu wtórnym. Były one akumulowane wraz z osadem mineralnym, o czym przekonuje m.in. ułożenie skorupek mięczaków, których osie dłuższe nachylone są zgodnie z upadem lamin, z nieznacznym odchyleniem w kierunku przeciwnym do ruchu wody.

A. Jentzsch (1901), który jako pierwszy opisał szczątki fauny plej-stoceńskiej Górnej Grupy, związał ich pochodzenie z procesem sedymentacji rzecznej w późnoglacjalnych fazach rozwoju doliny dolnej Wisły. Interpretację taką przyjęli w większości późniejsi badacze niemieccy (R. Hermann 1914, P. Sonntag 1919). W świetle przedstawionych i omówionych faktów interpretację tę należy uznać za błędną.

Główne wyniki niniejszego podrozdziału sprowadzają się do następujących wniosków:

1.    Kępa Górnej Grupy składa się z dwu różniących się pod względem geologicznym części, a mianowicie: z wyższej południo-wschodniej, której profil litostratygraficzny nawiązuje do profili pozostałych kęp, i niższej północo-zachodniej, obejmującej obszary erozyjnych teras rzecznych, od górnych po środkowe (IX—V), zbudowanych w swoim trzonie z osadów żwirowo-piaszczystych, włożonych w kopalną formę erozyjną.

2.    W partii kulminacyjnej kępy od około 63,0 m do 77,3 m n.p.m. występują osady ostatniego na badanym terenie lądolodu.