6999794176

Stratygrafia i litologia 35

t

Jak już wspomniano, w Dziemierzycach na piaskach żelazistych leży glina zwałowa zlodowacenia krakowskiego. Podobne następstwo utworów stwierdzili: St. Lencewicz [16. 17] i R. Wolnik [38] w dorzeczu Szreniawy i Dłubni, J. Flis w Dzierążni, położonej w dorzeczu Jakubówki (lewoboczny dopływ Nidzicy)¹, oraz J. Łyczewska w Ławach [20]. Typowa glina morenowa jest ciemnobrunatna, piaszczysta i zawiera głazy, wśród których występują granity, gnejsy, sjenity oraz płytki białego kwarcytu; jej miąższość dochodzi do 10 m (profil 36). Pokrywa morenowa została przeważnie silnie zniszczona przez erozję i denudację polodowcową.

Najlepiej zachowała się typowa glina morenowa na płaskich garbach wododzielnych. Natomiast na zboczach przedczwartorzędowych dolin często obserwować można tylko przemytą glinę zwałową, bruk morenowy lub pojedyncze głazy narzutowe, stanowiące residuum pokrywy morenowej. Średnica głazów narzutowych, rozrzuconych po całym terenie wynosi średnio od 0.2 do 0,5 m.

Największy głaz, znaleziony w Kropidle, mierzył 1,7 m długości. Krawędzie głazów są zaokrąglone.

W rozciętą pokrywę glin morenowych i utwo-    R_yc 2. Profil pia-

rów pochodzących z okresu nasuwania się lądo-    skowni w Jakuszo-

lodu została włożona niższa pokrywa. Jej bu-    wicach

dowa geologiczna iest widoczna w piaskowni

w Podgaju (profil 29) oraz w Jak uszo wicach (ryc. 2), gdzie na wysokości około 10 m ponad poziomem dna doliny Nidzicy odsłaniają się:

m

Gleba (1)²    0—0,2

Piasek żółty, drobnoziarnisty, warstwowany z wkładkami ilastego mułku (2)    0,2—1,0

Mułki szare, warstwowane z bułami'iłu i eratykami o średnicy 15—20 cm. Upad warstw wynosi 8° ku SSE. W stropie występuje 0,2 cm warstewka białego, wapnistego mułku (3)    1,0—1,2

Piasek żółty, pylasty, smugowany z brązowymi zaciekami (4)    1.2—2,2

Glina szarozielona, zbita, sprasowana, warstwowana na przemian z piaskiem drobnoziarnistym. Glina w stanie wil-

1

Wiadomość ustna.

2

Liczby w nawiasach odnoszą się do numeracji pokładów przedstawionych na przekroju — ryc. 2.