7581047671

WIBRANE ZAGADNIENIA OBRÓBKI _STRUMIENIOWO-.S'C/£ffA'fi/

VII KONFERENCJA ODLEWNICZA TECHNICAL 2004

dwudziestoleciu zagadnienie to zajmuje marginalne znaczenie zarówno pod względem publikacji naukowych, jak też normalizacyjnych i praktycznych. Na temat przygotowania powierzchni metodą strumieniowo-ściemą i oceny jej czystości ukazały się w latach 1985- 2003 liczne publikacje naukowe i opracowania normalizacyjne odnoszące się do powierzchni stalowych i nieżelaznych. W przypadku braku odpowiednich opracowań dotyczących odlewów, głównie staliwnych i żeliwnych - poprzez analogię przyjmuje się do stosowania opracowania i normy odnoszące się do powierzchni stalowych. W tym względzie najbardziej aktualne są normy PN-ISO 8501 obejmujące: kryteria oceny powierzchni przed obróbką strumieniowo - ścierną, ustalenia wymaganego stopnia czystości, oraz oceny czystości powierzchni po obróbce. Podstawowymi normami są: PN-ISO 8501-1; PN-ISO 8501-1/Adl; PN-ISO 8501-2 - o ogólnym tytule: „Przygotowanie podłoży stalowych przed nakładaniem farb i podobnych produktów. Wzrokowa ocena czystości powierzchni”. Podane normy zawierają następujące sposoby przygotowania powierzchni: trawienie kwasem, oznaczone symbolem Be; czyszczenie płomieniem, oznaczone symbolem FI; czyszczenie ręczne z wykorzystaniem narzędzia z napędem mechanicznym, oznaczone symbolami St2 i St3; oraz obróbkę strumieniowo - ścierną oznaczoną symbolem Sa.

Ocena jakości przygotowania i oczyszczenia powierzchni dokonywana jest według następujących metod:

Stopień przygotowania powierzchni - ocena odbywa się na zasadzie oceny wzrokowej - służą do tego celu odpowiednie fotografie porównawcze powierzchni stalowych zawarte w PN- ISO 8501-1; PN-ISO 8501-1/Adl; PN-ISO 8501-2 rozróżnia się cztery stopnie przygotowania powierzchni od Sa 1 do Sa 3. Najwyższym stopniem przygotowania powierzchni jest Sa 3. Z reguły dla większości pokryć ochronnych wystarczającym stopniem przygotowania powierzchni jest Sa 2 lub Sa 2,5.

Stopień zapylenia powierzchni - ocena dokonywana jest zgodnie z PN - EN ISO 8502-3, metoda ta polega na zebraniu pyłu i kurzu taśmą samoprzylepną i porównania zagęszczenia i wielkości przyklejonych cząsteczek z wzorcami umieszczonymi w normie. Rozróżnia się pięć stopni zagęszczenia zanieczyszczeń i pięć stopni wielkości cząstek kurzu. Dla poprawnego wykonania powłok ochronnych zapylenie powierzchni nie może być wyższe od 3-go stopnia. Odnosi to się również do wielkości cząsteczek kurzu. Zatłuszczenie powierzchni - do tej pory nie opracowano żadnej dogodnej i prostej ruchowej metody oceny zatłuszczenia. Można stosować: test wody (nie powinny zbierać się krople), bibułę filtracyjną nasączoną benzyną ekstrakcyjną, badanie fluorescencyjne (naświetlanie lampą UV), ekstrakcję rozpuszczalnikiem.

Obecność zanieczyszczeń jonowych rozpuszczalnych w wodzie - zdejmuje się je metodą Bresla wg PN - EN ISO 8502-6 i oznacza kalorymetrycznie metodą podaną w PN - EN ISO 6502-9. Zanieczyszczenia zdejmuje się pod przylepcami Bresla rozpuszczając je w wodzie destylowanej. Pomiar przewodności roztworu jest bardzo prosty, można posłużyć się wzorem przeliczeniowym przewodności zawartym w normie PN - E - ISO 8502-9, lub też posłużyć się wykresem przy powierzchni przylepca 1250 mm. Obecność jonów żelaza w stężeniu do 15 mg/irr nie wywiera ujemnego wpływu na większość powłok malarskich.

Chropowatość powierzchni i sposoby jej oceny.

Profile chropowatości powierzchni poddanych obróbce strumieniowo-ściemej istotnie różnią się od profili uzyskanych innymi metodami obróbki mechanicznej. Zasadnicza różnica polega na tym, że powierzchnie obrobione metodą strumieniowo - ścierną posiadają profile nierówności przestrzenne, podczas gdy powierzchnie obrobione innymi metodami posiadają profile nierówności o charakterze liniowym.