Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
1) Wymień układy komórkowe odpowiedzialne za odpowiedz
swoistÄ… i nieswoistÄ….
- swoista  limfocyty T i limfocyty B
- nieswoista  fagocyty (makrofagi, neutrofile i ewentualnie eozynofile)
2) Co to jest antygen. Podział antygenów i cechy.
- antygen
" złożona substancja białkowa
" może pochodzić z zewnątrz organizmu lub z jego wnętrza
" układ immunologiczny rozpoznaje go jako obcy i wytwarza przeciwko
niemu odpowiedz
immunologiczną komórkową bądz
humoralnÄ…
" antygen reaguje swoiście z produktami tej odpowiedzi
- podział
" ze względu na pochodzenie
" zewnÄ…trzpochodne
- antygeny wirusowe, bakteryjne, pasożytów, elementy ścian
komórkowych bakterii, pyłki roślinne, leki
" wewnÄ…trzpochodne
- antygeny erytrocytów: układ AB0, Rh, KELL, LEWIS, MNS, P
- antygeny leukocytów: układ AB0, HLA i nie HLA
- antygeny płytek krwi: układ AB0, HLA
- antygeny surowicy: układ AB0, HP, Gm, Km i transferyny
- autoantygeny
" ze względu na obcość
" autogeniczne
" syngeniczne
" allogeniczne
" ksenogeniczne
" ze względu na właściwości
Antygeny pełnowartościowe Antygeny niepełnowartościowe =
hapteny
białka złożone, np. glikoproteiny układu substancje niebiałkowe
AB0, lipoproteiny układu Rh
duża masa cząsteczkowa mała masa cząsteczkowa
wykazują immunogenność i wykazują tylko antygenowość
antygenowość
znajdują się na błonach komórkowych, znajdują się w płynach
na przykład antygeny AB0 na wszystkich pozakomórkowych, np. hapteny układu
komórkach ciała poza nerwowymi, a AB0 we wszystkich płynach ustrojowych
antygeny Rh tylko na erytrocytach poza płynem mózgowo-rdzeniowym
układ Rh nie posiada haptenów
- cechy:
" immunogenność  zdolność do wywołania odpowiedzi immunologicznej
organizmu, zależy od całej cząsteczki antygenu (budowa, skład chemiczny)
" antygenowość  zdolność do połączenia się antygenu ze swoistym
przeciwciałem tworzonym przeciw niemu; zależy od determinanty
antygenowej
3) kto to jest wydzielacz i od czego zależy cecha wydzielania
- wydzielacz  jest to osoba, która w płynach pozakomórkowych posiada
hapteny układów krwinkowych, np. AB0
" do wydzielaczy zalicza siÄ™ 80% populacji ludzkiej
- obecność haptenów zależy od obecności genu dominującego
SeSe i Sese -> to wydzielacze
sese  niewydzielacz
4) różnica między antygenami kompletnymi i niekompletnymi  patrz tabela 1
5) omów rolę IgG
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 1
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
- najliczniejsze przeciwciało we krwi ludzkiej
- jest odpowiedzialne za immunizację dziecka w łonie matki, bo może
przechodzić przez łożysko i śródbłonki
- jest odpowiedzialna opsonizację, aktywację układu dopełniacza
- pojawia siÄ™ jako druga w odpowiedzi immunologicznej
- pojawia siÄ™ po przetoczeniu niezgodnej grupowo krwi lub w konflikcie
serologicznym
6) rola IgA
- chroni błony śluzowe układów: pokarmowego, oddechowego i moczowego
przed drobnoustrojami
- nie aktywuje układu dopełniacza
7) rola IgM
- pojawia siÄ™ jako pierwsza w odpowiedzi immunologicznej
- aktywuje układ dopełniacza
- na przykład: naturalne izoaglutyniny układu AB0
8) rola IgD
- znajduje siÄ™ na limfocytach B
- odpowiedzialna za unieczynnianie autoantygenów
- kontroluje aktywność limfocytów B
9) rola IgE
- na bazofilach i komórkach tucznych
- występuje w dużej ilości u alergików
- ma zdolność wiązania alergenów
- przeładowanie alergenami doprowadza do degranulacji powyższych komórek
10) co to są przeciwciała regularne i nieregularne
- regularne  przeciwciała, które zawsze towarzyszą określonemu antygenowi,
np. antygenowi B zawsze towarzyszy przeciwciało anty-A we krwi
- nieregularne  przeciwciało, które może, ale nie musi towarzyszyć
określonemu antygenowi, np. antygenowi A1 może towarzyszyć przeciwciało
anty-H we krwi
11) co to są przeciwciała naturalne i odpornościowe
- przeciwciała naturalne  są to przeciwciała, które naturalnie występują w
organizmie ludzkim, wytwarzane w 4-6 miesiącu życia pozapłodowego np.
przeciwciało anty-A w osoczu krwi B, są to IgM
- przeciwciała odpornościowe  są to przeciwciała, które powstają w wyniku
procesu immunizacji = uodpornienia, np. po przebytej chorobie lub
szczepionce, sÄ… to IgG
12) omów test antyglobulinowy pośredni (PTA) i bezpośredni (BTA)
- BTA
" stosujemy go u noworodków podejrzanych o konflikt serologiczny, w celu
wykrycia przeciwciał niekompletnych opłaszczających antygeny na
krwinkach noworodka in vivo
" do krwinek noworodka podejrzanych o opłaszczenie dodajemy surowicę
antyglobulinową (jest to surowica zawierająca przeciwciała przeciwko
ludzkiej globulinie) i inkubujemy w temperaturze 37 stopni
" jeżeli dojdzie do koaglutynacji, to znaczy, że zaistniał konflikt serologiczny
- PTA
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 2
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
" stosujemy go u matki podejrzanej o konflikt serologiczny w celu wykrycia
przeciwciał niekompletnych w surowicy. Przebiega w dwóch fazach:
" 1) surowicę matki podejrzaną o obecność przeciwciał niekompletnych
łączymy z krwinkami wzorcowymi (od osób z Rh+)  następuje
opłaszczenie.
" 2) dodajemy surowicę antyglobulinową i inkubujemy; jeśli dojdzie do
koaglutynacji, to znaczy, że matka wytworzyła przeciwciała przeciwko
antygenom na krwinkach płodu
13) i 14) klasyczna i alternatywna droga aktywacji dopełniacza
- układ dopełniacza  20 białek (proenzymów) produkowanych w wątrobie oraz
ich aktywatorów i inhibitorów znajdujących się w osoczu
" jest elementem odporności nieswoistej
" nazwa wynika stąd, że dopełnia działanie przeciwciał
- aktywowany drogÄ…:
" a) klasyczną  z udziałem przeciwciał IgM, IgG1 i IgG3
" faza rozpoznania: C1 aktywuje C2 i C4, a te aktywujÄ… C3
" faza aktywacji: C3 aktywuje C5, a C5 z C6 i C7 tworzą stabilny układ
" faza ataku na błonę: C7 i C8 tworzą kompleks lityczny, który powoduje
powstanie poru w obrębie błony komórkowej (np. bakterii) za pomocą
perforyn  skutkiem tego jest wydostanie się na zewnątrz zawartości
komórki
" b) alternatywną  aktywatorami są elementy ścian komórkowych bakterii,
toksyny bakteryjne, fragmenty drobnoustrojów
" nie ma aktywacji C1, C2, C4, od razu powstaje C3,
" C3 aktywuje C5, C6 i C7 (układ stabilizowany properdyną)
" C7 i C8 tworzą kompleks lityczny, który powoduje powstanie poru w
obrębie błony komórkowej (np. bakterii) za pomocą perforyn 
skutkiem tego jest wydostanie się na zewnątrz zawartości komórki
14) patrz punkt wyżej
15) zasady tworzenia antygenów grupowych
układu AB0
- w układzie AB0 mamy następujące antygeny:
" A1, A2, B i H
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 3
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
- antygeny układu AB0 powstają w 2 miesiącu życia płodowego
- za tworzenie antygenów układu AB0 odpowiedzialne są 2 układy genowe
" AB0 i Hh
" w każdym z chromosomów homologiczny znajduje znajduje się 1 locus dla
jednego allelu z danego układu
" w wyniku ekspresji genów powstają transferazy  są to enzymy, które
przenoszÄ… odpowiednie cukry na czÄ…steczkÄ™ prekursora, w wyniku czego
powstajÄ… odpowiednie antygeny
" gen H koduje transferazÄ™ H; przenosi ona fukozÄ™ z galaktozÄ… na
czÄ…steczkÄ™ prekursora, w wyniku czego powstaje antygen H; jest on
podstawą do syntezy innych antygenów układu AB0
" gen A1 koduje transferazÄ™ A1; przenosi
ona N-acetylogalaktozaminÄ™ na
większość determinant H, w wyniku
czego powstajÄ… determinanty A; tak
powstaje czÄ…steczka antygenu A1
"
"
" gen A2 koduje transferazÄ™ A2; przenosi
ona N-acetylogalaktozaminÄ™ na mniejszÄ…
część determinant H, w wyniku czego
powstajÄ… determinanty A; tak powstaje
czÄ…steczka antygenu A2
" 80% populacji posiada antygen A1, 20%
populacji posiada antygen A2
"
"
" gen B koduje transferazę B, która
przenosi 2 czÄ…steczki galaktozy na
determinantÄ™ H, w wyniku czego
powstaje determinanta B; powstaje
antygenB
"
"
"
" B
" gen 0 nie koduje żadnej transferazy; jest genem niemym; nie ma
przenoszenia żadnego cukru na determinantę H
" istniejÄ… osoby z genotypem hh; jest to fenotyp Bombay; osoby te nie
posiadają żadnych antygenów ani na krwinkach, ani w płynach
ustrojowych, ale w surowicy posiadają przeciwciała anty-A, anty-B, anty-H
16) co to są przeciwciała regularne i nieregularne układu AB0 (patrz wyżej)
Grupa krwi antygen na krwince przeciwciało przeciwciało
regularne nieregularne
A1 antygen A1 anty-B anty-H
A2 antygen A2 anty-B anty-A1
B antygen B anty-A anty-H
A1B antygen A1 i B  anty-H
A2B antygen A2 i B  anty-A1
0 antygen H anty-A i anty-B
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 4
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
17) podaj reguły Landsteinera
- w surowicy nigdy nie ma przeciwciał przeciwko antygenom na własnych
krwinkach
- w surowicy są obecne przeciwciała przeciwko antygenom, których nie ma
krwinkach
18) jakie antygeny i jakie przeciwciała (podaj lokalizację) obecne u osoby z grupą
krwi A1 Rh(-), AB Rh(-), B Rh(+)
- A1 Rh(-)
" na błonach komórkowych wszystkich komórek poza neuronami znajduje
siÄ™ antygen A1
" w płynach ustrojowych oprócz płynu mózgowo-rdzeniowego znajduje się
hapten A1, o ile jest wydzielaczem
" na błonach erytrocytów brak antygenu D
" w osoczu znajdują się przeciwciała anty-B regularne oraz anty-H
nieregularne
- B Rh (+)
" na błonach komórkowych wszystkich komórek poza neuronami znajduje
siÄ™ antygen B
" w płynach ustrojowych oprócz płynu mózgowo-rdzeniowego znajduje się
hapten B, o ile jest wydzielaczem
" na błonach erytrocytów obecny antygen D
" w osoczu znajdują się przeciwciała anty-A regularne oraz anty-H
nieregularne
19) jakÄ… krew przetoczysz osobnikowi o grupie B Rh(+)
- B Rh (+)
- 0 Rh (+)
- B Rh (-)
- 0 Rh (-)
20) przeciwciała i antygeny; układ Rh
- antygeny układu Rh znajdują się tylko i wyłącznie na błonach erytrocytów
(przede wszystkim antygen D)
- układ Rh nie posiada haptenów
- układ Rh nie posiada przeciwciał naturalnych w osoczu
- przeciwciała odpornościowe mogą wytworzyć po przetoczeniu niezgodnej
grupowo krwi lub w konflikcie serologicznym
21) kto jest osobÄ… Rh (+), a kto Rh (-)
- osoba Rh (+) posiada na powierzchni erytrocytów antygen D
- osoba Rh (-) go nie posiada
- 85% populacji jest Rh (+), 15% Rh (-)
22) wymień układy grupowe poza AB0 i Rh mające znaczenie w lecznictwie
- KELL, LEWIS, MNS, P
23) podaj zasady krwiolecznictwa
- przetacza się krew zgodną w układzie AB0 i Rh
- nie przetacza się krwi z antygenami, które mogą reagować z przeciwciałami
biorcy lub w przeszłości spowodowały wytworzenei alloprzeciwciał
- u osób, u których po wcześniejszym przetoczeniu doszło do wytworzenia
alloprzeciwciał lub autoprzeciwciał, podaje się nie tylko krew zgodną w
układzie AB0 i Rh, ale także pod względem antygenu K w układzie KELL
24) jakiej krwi użyjesz do transfuzji wymiennej noworodka z konfliktu
serologicznego w układzie ABO
- mam problem  sam se zrób
25) jakiej krwi użyjesz do transfuzji wymiennej noworodka z konfliktu
serologicznego w układzie Rh
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 5
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
- mam problem  sam se zrób
26) co to jest konflikt serologiczny, co to jest niezgodność serologiczna między
matką a płodem
- konfliktem serologicznym nazywamy odczyn odpornościowy matki
(wytworzenie przeciwciał odpornościowych) przeciwko antygenom na
powierzchni krwinek płodu
- niezgodność serologiczna to niezgodność antygenów na powierzchni krwinek u
matki i u płodu
27) kiedy stwierdzamy konflikt serologiczny w układzie ABO
- niezgodność serologiczną w układzie ABO stwierdza się u 20-25% ciąż,
natomiast do konfliktu dochodzi w 10% (dotyczy to głównie układu, gdzie
matka ma grupę 0, a dziecko A1); do konfliktu może dojść już w pierwszej
ciąży
- u tych 10% kobiet stwierdza się przeciwciała anty-A i anty-B klasy IgG, które
mogą przechodzić przez łożysko i są odpowiedzialne za objawy konfliktu
Do niezgodności serologicznej dochodzi w następujących sytuacjach:
Grupa matki Grupa noworodka
0 (przeciwciała anty A, anty B) A B
A (przeciwciała anty B) B AB
B (przeciwciała anty A) A AB
AB (brak przeciwciał) Konfliktu nie ma
28) kiedy stwierdzamy konflikt serologiczny w układzie Rh
- aby doszło do konfliktu serologicznego muszą zajść 3 zjawiska:
" musi istnieć niezgodność serologiczna między antygenami na krwinkach
matki i krwinkach płodu (matka  Rh(-), dziecko Rh(+))
" krwinki płodu muszą przedostać się przez łożysko do krwiobiegu matki
(pinocytoza, mikrokrwotok)
" matka musi wytworzyć przeciwciała anty-D, które będą przez łożysko
przechodzić i atakować antygeny Rh na krwinkach płodu, co w dalszym
ciÄ…gu zjawisk do prowadzi do ich hemolizy
29) profilaktyka konfliktu serologicznego
- w 28 tygodniu ciąży niezimunizowanej matce podaje się gotowe przeciwciała
anty-D, które opłaszczają antygeny D na krwinkach płodu, zapobiegają
powstaniu odpowiedzi immunologicznej matki, o ile ojciec jest Rh (+) lub
nieznany
- albo 24 godziny po porodzie podaje się przeciwciała anty-D, o ile ojciec jest
Rh (+) lub nieznany
30) czy matka o grupie B Rh (+) i ojciec o grupie 0 Rh (-) mogą mieć dziecko A Rh
(+)
- dziecko może być tylko grupy B lub 0 Rh (+), ewentualnie (-)
31) jak oznaczysz obecność antygenu D
próba badana próba kontrolna
1. Tworzymy zawiesinÄ™ krwinek 1. Tworzymy zawiesinÄ™ krwinek
badanych w 0,9% NaCl badanych w 0,9% NaCl
2. Dodajemy kroplÄ™ papainy 2. Dodajemy kroplÄ™ papainy
3. Dodajemy przeciwciało anty-D
Inkubujemy w temperaturze 37 stopni
jeżeli dojdzie do powstania zlepów, badana osoba jest Rh(+)
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 6
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
32) jak oznaczysz grupę krwi w układzie AB0
- oznaczanie antygenu na krwinkach badanych
surowica wzorcowa
anty-A anty-B anty-A + anty-B
krwinki badane w
0,9% NaCl
" inkubujemy w temperaturze pokojowej
- oznaczanie przeciwciał w surowicy badanej
krwinki wzorcowe
A1 B 0
surowica badana
" inkubujemy w temperaturze pokojowej
33) co to jest czas krwawienia, czas krzepnięcia; normy, sposób oznaczania
- czas krwawienia jest to czas od nakłucia do zakończenia krwawienia
" oznacza się metodą Duke a ściągając bibułą co 15 sekund krew z palucha
" badamy hemostazę metodą płytkową
" norma: 2-4 minut
" przedłużenie czasu krwawienia może być spowodowane:
" trombocytopeniÄ…
" trombopatiÄ…
" trombosteniÄ…
" niedoborem VIT C
- czas krzepnięcia jest to czas od momentu wynaczynienia do powstania
zakrzepu
" oznacza metodą rurek włosowatych
" łamiemy rurkę co 15 sekund po 3 minutach by uzyskać nić włóknika
" badamy hemostazÄ™ metodÄ… osoczowÄ…
" norma: 3-7 min
" przedłużenie czasu krzepnięcia może być spowodowane:
" obecność w osoczu heparyny lub innego antykoagulanta
" niedoborem czynników: II, V, VIII, IX, XII
34) jakie czynniki są odpowiedzialne za brak przylegania płytek do śródbłonka w
warunkach fizjologicznych
- śródbłonek naczyń pokryty jest glikokaliksem z siarczanem heparyny, który
nadaje ładunek ujemny śródbłonkowi
- płytki krwi pokryte są glikokaliksem z kwasem sjalowym, który nadaje
Å‚adunek ujemny
- odpychajÄ… siÄ™
35) wymień wazodilatatory i wazokonstryktory produkowane przez komórki
śródbłonka
- wazodilatatory: NO (= EDRF), prostacyklina, śródbłonkowy czynnik
hiperpolaryzujÄ…cy
- wazokonstryktory: endotheliny, prostaglandyna PGH2, angiotensyna II
36) omów funkcję prostacykliny
- rozszerza naczynia krwionośne
- zmniejsza adhezję i agregację płytek
- zmniejsza stężenie wapnia w komórce i w konsekwencji zmniejsza aktywność
fosfolipazy A2, kinazy białka A i kurczliwość białek płytki
- jest antagonistÄ… tromboksanu
- zapobiega gromadzeniu cholesterolu przez komórki piankowate
- należą do wazodilatatorów śródbłonka
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 7
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
37) omów funkcję tromboksanu A2
- działa kurcząco na naczynia
- wzmaga adhezję i agregację płytek
- jest antagonistÄ… prostacykliny
- wytwarzany w znacznie większych ilościach niż prostacyklina
38) funkcja endotelin
- należą do wazokonstryktorów śródbłonka
- działają aktywująco na agregację i adhezję płytek
- działają kurcząco przez aktywację kanałów wapniowych
- jednoczeÅ›nie dziaÅ‚anie rozszerzajÄ…ce: ET1 przez receptor ET ² powoduje
wzrost stężenia prostaglandyn i NO
- wywierajÄ… efekt chronotropowy i inotropowy dodatni na serce
- endotheliny wywierają długotrwałe zmiany napięcia w naczyniach przez
obkurczanie i rozszerzanie
39) wymień czynniki odpowiedzialne za produkcję płytek, podaj prawidłowy
poziom płytek, jaką ma poziom hemostatyczny płytek
- czynniki odpowiedzialne za produkcję płytek:
" CSF  Meg
" TPO  trombopoetyna
- prawidłowy poziom płytek  150-400 tys. / mm3
- poziom hemostatyczny płytek  35-40 tys. / mm3
40) omów proces aktywacji płytki
- rozpościeranie na podśródbłonku
- przyleganie
- centralizacja ziarnistości
- powstanie pierwotnego czopu hemostatycznego
41) rola tromboplastyny tkankowej. rola jonów wapnia w osoczowej fazie
hemostazy
- tromboplastyna tkankowa znajduje się we wszystkich warstwach ściany
naczynia, w leukocytach i erytrocytach, nie ma jej w płytkach krwi, po
uszkodzeniu śródbłonka staje się dostępna dla osoczowych czynników
krzepnięcia
- trombloplastyna tkankowa jest niezbędna do zainicjowania
zewnątrzpochodnego układu krzepnięcia
- razem z jonami wapnia i czynnikiem VII przekształca go w formę aktywną
(VIIa)
- rola jonów wapnia
" niezbędna do asocjacji czynników rodziny protrombiny (II, VII, IX, X) z
tromboplastynÄ… tkankowÄ… lub z fosfolipidami
" do asocjacji trombiny z czynnikami XIII i XIIIa i fibrynÄ…
" do aktywacji czynnika IX przez czynnik XIa
42) aktywacja trombiny w układzie zewnątrzpochodnym
- wytworzenie skrzepu trwa 15 sekund
- do aktywacji niezbędne są tromboplastyna tkankowa w kompleksie z
czynnikiem VII i jonami wapnia
- w obecności tromboplastyny oraz wapnia oraz kalikreiny, czynnika IXa, XIa i
XIIa oraz trombiny, czynnik VII przekształca się w czynnik VIIa
- czynnik VIIa razem z wapniem i fosfolipidami powoduje przekształcenie
czynnika X w Xa i IX w IXa
- czynnik Xa razem z czynnikiem Va powoduje aktywacjÄ™ protrombiny w
trombinÄ™
43) aktywacja trombiny w układzie wewnątrzpochodnym
- wytworzenie skrzepu trwa 8 minut
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 8
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
- do aktywacji niezbędne są:
" kontakt czynnika XII z kolagenem lub innymi elementami podśródbłonka
oraz dołączenie do nich kompleksu prokalikreiny i kininogenu
wysokoczÄ…steczkowego
- najpierw następuje przekształcenie prokalikreiny w kalikreinę, plazminogen w
plazminÄ™, czynnika XI w XIa i VII w VIIa
- powstałe czynniki aktywują czynnik XII do XIIa
- czynnik XIIa aktywuje XI do XIa
- czynnik XIa z wapniem aktywuje IX do IXa
- czynnik IXa razem z VIIIa z wapniem i fosfolipidami powoduje aktywacjÄ™
czynnika X do Xa
- czynnik Xa razem z czynnikiem Va aktywuje protrombinÄ™ do trombiny
44) rola trombiny
- przekształca fibrynogen w fibrynę
- bierze udział w osoczowej fazie hemostazy
- współdziała w naczyniowej i płytkowej fazie hemostazy
- jako agonista płytkowy powoduje powstanie pierwotnego czopu
hemostatycznego
- powoduje udostępnienie na powierzchni płytek PF3
- powoduje uwolnienie ziarnistości z płytek
- powoduje aktywacjÄ™ czynnika V i VIII
- reagujÄ…c z trombomodulinÄ… traci powinowactwo do fibrynogenu i powoduje
aktywację białka C
45) przedstaw aktywacjÄ™ plazminogenu
46) rola białka C w fibrynolizie
- białko C jest naturalnym antyaglutynantem
47) funkcja produktów degradacji fibryny i fibrynogenu
- hamuje trombinÄ™
- hamuje tromboplastynÄ™ tkankowÄ…
- hamuje agregację i adhezję płytek
- hamuje migrację i aktywację leukocytów
- hamuje produkcjÄ™ IL-1 przez monocyty
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 9
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
- hamuje produkcjÄ™ fibrynogenu przez wÄ…trobÄ™
- w układzie sercowo-naczyniowym stymuluje syntezę bradykinin, które działają
na naczynia rozszerzajÄ…co
48) wymień czynniki swoiste wpływające na kształtowanie komórki
wielopotencjonalnej ukierunkowanej na tworzenie
- szeregu czerwonokrwinkowego: erytropoetyna (EPO) i limfokina BPA
- szeregu monocytarnomakrofagowego: CSF  GM, CSF  M
- granulocytów kwasochłonnych: CSF  GM, eozynopoetyna
- granulocytów zasadochłonnych: CSF  GM, bazopoetyna
- granulocytów obojętnochłonnych: CSF  GM, CSF  G
49) omów tworzenie krwinek w życiu płodowym
- erytropoeza
" mezoblastyczna:
" do 6 tygodnia życia płodowego
" krwinki powstają pozapłodowo, wewnątrznaczyniowo w pęcherzyku
żółtkowym
" powstajÄ…ce krwinki to hemoblasty
" wÄ…trobowa:
" od 6 tygodnia do 7 miesiąca życia płodowego
" w wyspach krwiotwórczych
" powstające krwinki to megaloblasty płodowe
" w 4 i 5 miesiącu krwinki mogą powstawać także w śledzionie
" szpikowa:
" od 5 miesiąca życia płodowego
" w szpiku kostnym
" powstajÄ…ce krwinki to normoblasty
- leukopoeza
" mezoblastyczna:
" do 6 tygodnia życia płodowego
" małozróżnicowane leukocyty powstają ze śródbłonka naczyń w
pęcherzyku żółtkowym
" wÄ…trobowa:
" od 6 tygodnai do 7 miesiąca życia płodowego
" w wyspach krwiotwórczych
" powstają głównie granulocyty i megakarioblasty
" mała ilość limfocytów, brak monocytów
" od 4 do 5 miesiąca w śledzionie powstają limfocyty, mniej
granulocytów, megakarioblastów brak
" od 4 do 5 miesiÄ…ca w grasicy powstajÄ… limfocyty
" szpikowa:
" od 7 miesiąca życia płodowego w szpiku powstają głównie neutrofile,
eozynofile i megakarioblasty
50) co jest istotÄ… dojrzewania szeregu czerwonokrwinkowego
- zmniejszenie się, inwolucja i wyrzucenie jądra poza komórkę
- zanik jąderka i utrata zdolności podziałowej
- zmniejszenie średnicy i objętości
- zanika większości organelli, m.in. mitochondriów
- zamiana metabolizmu tlenowego na beztlenowy
- synteza globiny, wychwyt żelaza i upakowanie hemoglobiny
- zanik RNA i syntezy białka
51) wymień we właściwej kolejności fazy dojrzewania erytrocytów
- proerytroblast
- erytroblast zasadochłonny
- erytroblast polichromatofilmy (wielobarwliwy)
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 10
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
- erytroblast kwasochłonny
- retikulocyt
- normocyt (erytrocyt)
52) wpływ witamin na erytropoezę
- B12  kobalamina
" odpowiedzialna za prawidłową syntezę DNA, dojrzewanie jądra, podziały
komórkowe
" niedobór powoduje niedokrwistość megaloblastyczną
- kwas foliowy
" odpowiedzialny za prawidłową syntezę DNA (przenosi reszty
jednowęglowe), dojrzewanie jądra, podziały komórkowe1
" niedobór powoduje niedokrwistość megaloblastyczną
- B6
" niezbędna we wchłanianiu żelaza
" bierze udział w syntezie hemu w mitochondriach
" niedobór powoduje niedokrwistość mikrocytarną
- C
" niezbędna w prawidłowym wchłanianiu żelaza w jelitach
53) kiedy dochodzi do odnowy megaloblastycznej
- w niedoborze kwasu foliowego i VIT B12
- we krwi pojawiają się megaloblasty charakteryzujące się niedojrzałym jądrem
i cytoplazmą, zbyt dużą średnicą i objętością oraz nadbarwliwością
- brak tych witamin powoduje zaburzenia w syntezie DNA i podziałach
komórkowych
- prawidłowa synteza hemoglobina przy zmniejszonej ilości podziałów powoduje
jej nadmierną ilość w krwince, stąd nadbarwliwość
54) o czym świadczy wzrost ilości retikulocytów we krwi obwodowej
- prawidłowy poziom retikulocytów we krwi powinien wynosić od 5-15 promili
- jeżeli zwiększa się powyżej 25 promili dochodzi do tzw. retikulocytozy
- zdarza się to po krwotokach, w niedokrwitościach i hipoksji
55) dlaczego utrzymanie prawidłowego kształtu erytrocyta jest niezbędne dla
prawidłowej ilości erytrocytów we krwi obwodowej; wymień czynniki prowadzące
do zachowania prawidłowego kształtu erytrocytu
- wymień czynniki prowadzące do zachowania prawidłowego kształtu erytrocytu
" białko o charakterze miozyny mięśniowej, zależne od ATP
" obecność białek integralnych, powierzchniowych, typu: spektryna,
glikoforyna, ankiryna
56) co jest istotÄ… dojrzewania szeregu granulocytarnego
- inwolucja, decentralizacja i segmentacja jÄ…dra
- zanik jąderka i brak zdolności podziałowej
- stosunek jądro / cytoplazma na korzyść cytoplazmy
- zanik większości organelli
- pojawienie się ziarnistości, najpierw azurofilnych, a potem specyficznych
- gromadzenie glikogenu, lipidów
57) wymień fazy dojrzewania granulocyta obojętnochłonnego, kwasochłonnego,
zasadochłonnego
- mieloblast
- promielocyt
- mielocyt (o, k, z)
- metamielocyt (o, k, z)
- granulocyt z jądrem pałeczkowatym (o, k, z)
- granulocyt z jÄ…drem segmentowanym (o, k, z)
58) wymień substancje produkowane przez granulocyta obojętnochłonnego,
niezbędne do fagocytozy
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 11
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
- w ziarnistościach azurofilnych
" H2O2, O2-, Å"OH, 1O2, OCl-
- w ziarnistościach specyficznych
" lizozym, laktoferyna, białko kationowe, kwaśne hydrolazy
59) opisz cechy krwinek fagocytujących umożliwiające im fagocytozę
- zdolność do poruszania się
- zdolność do zmiany kształtu
- zdolność do przechodzenia przez śródbłonki
- obecność ziarnistości z enzymami hydrolitycznymi
- obecność lizosomów
60) przebieg fagocytozy
- aby sobie ułatwić fagocytozę fagocyt wydziela do środowiska, w którym jest
drobnoustrój, czynniki i enzymy obecne w ziarnistościach, by pofragmentować
go
- może zachodzić na drodze pośredniej i bezpośredniej
" pośrednia: po kontakcie fagocyta z opłaszczonym opsoninami
drobnoustrojem
" bezpośrednia: następuje po kontakcie fagocyta z niczym nie opłaszczonym
drobnoustrojem
- wchłonięty drobnoustrój znajduje się w tzw. fagosomie
- następuje dołączenie do niego lizosomu i strawienie
61) wymień mediatory produkowane przez eozynofile
- główne białko zasadowe
- białko kationowe eozynofili (nim zabija pasożyty)
- eozynofilowa peroksydaza
- eozynofilowa neurotoksyna
- arylosulfataza
- nadtlenek wodoru
- anionorodnik ponadtlenkowy
62) dzięki jakim własnościom eozynofile niszczą pasożyty
- dzięki białku kationowemu eozynofili, które atakuje pasożyty i niszczy je
63) z czym związane jest prozakrzepowe działanie eozynofilów
- wzmagają wydzielanie kolagenu i proliferację fibroblastów?
64) wymień mediatory produkowane przez bazofile
- histamina  zwiększa przepuszczalność naczyń
- heparyna  działanie antykrzepliwe
- serotonina  zwęża naczynia
- IL-4  sprzyja zwiększonemu wytwarzaniu IgE oraz ogniska zapalnego
65) rola mastocytów
- biorą udział w reakcjach alergicznych razem z bazofilami
- we wzmożonym wytwarzaniu leukotrienów
- w zwalczaniu pasożytów
66) omów funkcję makrofagów w obronie nieswoistej
- biorą udział w fagocytozie
- mają zdolność do wydzielania interferonu
67) miejsce tworzenia i dojrzewania limfocytów B
- tworzenie: szpik kostny
- dojrzewanie: płodowa wątroba i śledziona
- nabywanie kompetencji immunologicznej: układ limfatyczny przewodu
pokarmowego (migdałki, kępki Peyera, tkanka limfatyczna wyrostka
robaczkowego)
68) miejsce tworzenia i dojrzewania limfocytów T
- tworzenie: szpik kostny
- dojrzewanie: grasica
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 12
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
- nabywanie kompetencji immunologicznej: grasica
69) subpopulacje limfocytów B
- komórki plazmatyczne (= efektorowe)
- komórki pamięci
70) subpopulacje limfocytów T
- pomocnicze Th
- supresorowe Ts
- cytotoksyczne Tc
- komórki pamięci
71) rola limfocytów cytotoksycznych
- limfocyty wykonawcze
- niszczą antygen, który je zaktywował
- niszczą komórki zainfekowane wirusem
- niszczą komórki nowotworowe
- odpowiedzialne za odrzucanie przeciwciał allogenicznych
72) rola limfocytów pomocniczych
- limfocyty regulujÄ…ce
- wydzielajÄ… interleukinÄ™ 2 i 3
- interleukina 2 stymuluje odpowiedz
humoralną i komórkową
- interleukina 3 stymuluje podziały komórek nieukierunkowanych w szpiku
kostnym
73) rola limfocytów supresorowych
- limfocyty regulujÄ…ce
- działają tłumiąco na limfocyty Thelpers
- blokowanie limfocytów Thelpers powoduje zahamowanie odpowiedzi komórkowej
i humoralnej
- stosunek limfocytów Th do Ts mówi o stanie układu odpornościowego
- jeżeli Th/Ts jest 1,2  3 to jest normalny układ odpornościowy
- jeżeli Th/Ts jest 0,5  1 to jest lekki niedobór odporności
- jeżeli Th/Ts jest poniżej 0,5 to jest ciężki niedobór odporności
74) rola limfocytów pamięci
- należą tu limfocyty pamięci T i B
- powstajÄ… w pierwotnej odpowiedzi immunologicznej
- przechowują informacje w postaci receptora o antygenie, który wywołał
pierwotnÄ… odpowiedz
immunologicznÄ…
- we wtórnej odpowiedzi immunologicznej mogą przekształcać się komórki
efektorowe
75) co to jest anergia klonalna
- anergia klonalna jest to zmniejszenie wrażliwości limfocytów T i B na antygeny
w celu zapobieżenia atakowania antygenów własnego organizmu
76) rola i funkcja interleukiny 1, 2 i 3
- interleukina I
" wydzielana przez fagocyty
" aktywuje limfocyty Th i uwrażliwia je na antygen
" jest silnym hormonem tkankowym
" wywołuje stan gorączkowy
- interleukina II
" produkowana przez limfocyty Th
" aktywuje fagocyty do fagocytozy
" aktywuje NK i K
" aktywuje cytotoksyczność w limfocytach Tc
" stymuluje limfocyty B do proliferacji i wytwarzania przeciwciał
- interleukina III
" stymuluje podziały nieukierunkowanych prekursorów w szpiku kostnym
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 13
Krew w pytaniach i odpowiedziach  LUBA & czama :)
77) odpowiedz
immunologiczna wtórna
- powstaje po wtórnym kontakcie z antygenem
- narasta szybko i trwa przez długi czas
- jest większa od odpowiedzi pierwotnej
- komórki pamięci przechodzą w komórki efektorowe
- dużo IgG, mało IgM
78) dlaczego limfocyty mogą reagować na dużą liczbę obcych antygenów
- ponieważ posiadają dużą różnorodność receptorów na swoich komórkach dla
różnorodnych antygenów
- jedna komórka, jeden receptor
79) normy rozmazu krwi obwodowej
- erytrocyty  K 4-5, M 4,5-5,5 mln / mm3 (T/l)
- leukocyty  4-11 G/l
" granulocyty
" neutrofile  1,5-4 tys. / mm3
- 70% leukocytów
" eozynofile  70-350 / mm3
- 1-4% leukocytów
" bazofile  do 50 / mm3
- ok. 1% leukocytów
" agranulocyty
" limfocyty  1,5-4 tys. / mm3
" monocyty  200-600 / mm3
- płytki krwi  150-400 tys. / mm3
80) prawidłowe wartości hemoglobiny, erytrocytów, leukocytów, Htk (hematokryt)
- hemoglobina
" K 7,45  9,94 mmol / litr
" M 8,69  11,2 mmol / litr
- erytrocyty (patrz wyżej)
- leukocyty (patrz wyżej)
- hematokryt  procent elementów morfotycznych w całej objętości krwi
" K 0,36-0,46 l/l
" M 0,4-0,48 l/l
Za ewentualne błędy nie ponosimy odpowiedzialności :) 14