" Nadwaga i otyłość u psów
Otyłość - jest to nadmierne odkładanie się tkanki tłuszczowej, które
prowadzi do zwiększenia masy ciała ponad 20% normy.
Nadwaga - stwierdza się nadmierną ilość tkanki tłuszczowej, ale masa
ciała nie przekracza 20% normy.
Przyczyny i czynniki predysponujące:
Główną przyczyną jest najczęściej przekarmianie zwierzęcia
oraz brak ruchu! Inne przyczyny otyłości występują
sporadycznie!
- przekarmienie + brak ruchu
- zaburzenia endokrynologiczne (niedoczynność tarczycy, zespół
Cushinga, nowotwór trzustki - insulinoma)
- leki - glikokortykosteroidy (leki przeciwzapalne), gestageny
(antykoncepcja hormonalna)
- zabieg sterylizacji lub kastracji
- predyspozycje genetyczne - pewne rasy mogą mieć predyspozycje do
wystąpienia otyłości - np. labradory, cocker spaniele, jamniki, owczarki
szetlandzkie, rottweilery
- wiek - zwierzęta starsze (powyżej 7 lat) - wiąże się to ze spadkiem
aktywności oraz zmniejszeniem tempa przemian metabolicznych
Klasyfikacja:
Wychudzenie - Wyraz
nie widoczne żebra, kości miednicy i kręgosłup,
mocno podkasany brzuch, brak tkanki tłuszczowej
Niedowaga - Widoczne, dobrze wyczuwalne żebra, wyraz
nie podkasany
brzuch, b. niewielka ilość tkanki tłuszczowej
Prawidłowa m.c. - Żebra niewidoczne, ale dobrze wyczuwalne, pokryte
cienką warstwą tkanki tłuszczowej, podkasany brzuch
Nadwaga - Żebra słabo wyczuwalne pod skórą, pokryte wyraz
ną
warstwą tłuszczu, nieznaczne podkasanie brzucha, niewidoczna talia
Otyłość - Żebra niewyczuwalne lub bardzo słabo wyczuwalne, brak talii,
brzuch zaokrąglony, widoczne pokłady tłuszczu w okolicach lędz
wi i u
nasady ogona. Trudności w poruszaniu i higienie, słaba kondycja.
fot. - Otyłość u dalmatyńczyka (masa ciała aktualna 46,5 kg, masa ciała
prawidłowa 30kg = 16,5 kg nadwagi)
Zagrożenia, które niesie ze sobą nadmierna masa ciała:
1. Zaburzenia oddychania - gromadzący się w jamie brzusznej tłuszcz
uciska na przeponę, przez co zwierzę ma trudności w oddychaniu,
organizm jest niedotlenowany.
2. Zaburzenia sercowo-naczyniowe - otłuszczenie mięśnia sercowego i
spadek wydajności pracy mięśnia sercowego, niewydolność mięśnia
sercowego, częste zwyrodnienia zastawek serca. W efekcie tego zwierzę
coraz mniej się rusza i gromadzi coraz więcej tłuszczu
3. Zaburzenia narządu ruchu - choroba zwyrodnieniowa stawów,
zwyrodnienia w obrębie kręgosłupa, niedowłady, utrudniona poruszanie.
4. Otłuszczenie narządów jamy brzusznej - nerki, wątroba, jelita -
utrudniona praca tych narządów, możliwa niewydolność.
5. Spadek odporności i większa wrażliwość na choroby zakaz
ne
6. W przypadku konieczności zabiegu chirurgicznego - zwiększone ryzyko
narkozy, utrudniony dostęp do narządów jamy brzusznej, przedłużające
się zabiegi, utrudnione gojenie ran
Postępowanie:
UWAGA!!! Odchudzanie nie może przebiegać zbyt gwałtownie!
Powrót do normalnej, fizjologiczne masy ciała powinien zająć
(w zależności od stopnia nadwagi) od kilku do kilkunastu
miesięcy.
Odchudzanie psa/kota polega na ograniczeniu podaży kalorii oraz
zwiększenia aktywności ruchowej. Utrata masy ciała bez szkody dla
zdrowia wynosi 1-2% tygodniowo (0,4-0,8 kg/tydzień), co w praktyce
uzyskuje się przez zmniejszenie kaloryczności karmy do 60-70% (u
kotów 70-80%). Dawkę dzienna powinno się dzielić na kilka mniejszych
porcji (zmniejszenie uczucia głodu). Najlepszym rozwiązaniem jest
stosowanie gotowych dietetycznych karm odchudzających, ponieważ
zawierają one zbilansowana dawkę pokarmową, są wzbogacone w
witaminy i związki mineralne, a także w inne składniki, np. ochraniające
stawy, czyszczące zęby, likwidujące wolne rodniki itp.
W czasie terapii odchudzającej zalecana jest regularna kontrola masy
ciała, a u zwierząt starszych lub z problemami zdrowotnymi - kontrolne
badania (badania krwi, EKG).
Zapobieganie:
- zapewnienie codziennej dawki ruchu - wybieg koło domu nie jest
wystarczającą formą aktywności, należy wprowadzić dodatkowe spacery.
W przypadku domowych kotów można wprowadzić spacery na smyczy.
- kontrola masy ciała u zwierząt sterylizowanych. U suk i kotek wystarczy
konsekwentnie trzymać się ustalonych zasad karmienia (bez tzw.
"dojadania", u kastrowanych samców należy zmniejszyć kaloryczność
karmy lub w przypadku zauważenia pierwszych oznak zwiększania masy
ciała zmienić karmę na karmę typu "light".
- u psów i kotów powyżej 7 roku życia zmniejszyć dzienną porcję
pokarmu o ok. 20%
- u ras predysponowanych i u zwierząt starszych regularnie kontrolować
masę ciała!