8663393935

W metodzie tej wyniki są powtarzalne tylko dla określonych głębokości odcisków. Kształt kulki decyduje o tym, że nacisk zaczyna się od nacisku/punktowego, a pole powierzchni odcisku stopniowo wzrasta. Przy małych głębokościach odcisków warstwa powierzchniowa tworzywa może wpływać na zniekształcenie wyników, przy dużych odciskach wgłębiająca się kulka rozszerza tylko powstały już odcisk. Wyniki oblicza się wg wzoru

(2)

F

’ -Oh

gdzie: D — średnica kulki, mm; h - głębokość odcisku, mm; F - obciążenie, N.

Aparatura pomiarowa. Do badania używa się aparatu Brinella (rys. 2), w którym można nastawiać obciążenie wstępne i kilka do wyboru obciążeń roboczych. Czujnik rejestruje głębokość wgniotu pod naciskiem. Stosuje się próbki płaskorównoległe o grubości nie mniejszej niż 4 mm.

Wykonanie pomiaru. Należy ustalić za pomocą klocka z miękkiej miedzi pod wstępnym obciążeniem F₀ = 9,8 N odkształcenie ramy przyrządu łi2, jakie wystąpi w czasie pomiaru z zastosowaniem wybranego obciążenia pomiarowego F_m. W tym celu należy wybrać jedno z następujących obciążeń pomiarowych: 49, 132, 358 lub 961 N. Obciążenie pomiarowe jest to obciążenie, przy którym głębokość odcisku wynosi 0,15-0,35 mm. Uwzględniając odkształcenie ramy można obliczyć zredukowane obciążenie wg wzoru

r. r-    0,21

F = F -

¹    (h-h,) + 0,21    ^’

gdzie: F_m - obciążenie pomiarowe. N; h, - zredukowana głębokość odcisku 0,25 mm; h - znaleziona w czasie pomiaru głębokość odcisku, mm; h2 - odkształcenie ramy przyrządu pod obciążeniem pomiarowym F_m, mm; h = hi -h2 - głębokość odcisku w mm po wprowadzeniu poprawki h2.

Do próbki umieszczonej na stoliku przykłada się obciążenia wstępne oraz pomiarowe i mierzy po 30 s głębokość odcisku. Należy wykonać 10 pomiarów nie bliżej niż 10 mm od krawędzi próbki. Wyniki oblicza się wg wzoru (2).