Oddziaływanie resocjalizacyjne jest najbardziej skuteczne, gdy obejmuje się nim młodzież przestępczą w środowisku naturalnym , czyli tzw. wolność dozorowana, a samo oddziaływanie ma charakter wychowawczy i nie trwa dłużej niż 3 lata, okres ten obejmuje także pobyt nieletniego w placówce zamkniętej. Jeżeli zarówno w środowisku zamkniętym jak i otwartym zwiększy się ten okres pobytu lub będzie się powtarzać te same sankcje wobec przestępcy to resocjalizacja nie odniesie żadnych pozytywnych skutków. Finalizując wnioski francuskich badaczy należy podkreślić, że resocjalizacja jest łatwiejsza i skuteczniejsza w przeprowadzeniu, jeśli przestępca ma zachowane normy prospołeczne lub ma poczucie winy, żalu, w takim przypadku może ona odnieść sukces, jednakże taka postać rzeczy pojawia się bardzo rzadko.
Podsumowując badania i wnioski uzyskane przez Amerykanów, Anglików i Francuzów, można dostrzec, że we wszystkich eksperymentach badacze przejawiali trudności w jednoznacznym uzyskaniu odpowiedzi na pytanie: czy resocjalizacja jest skuteczna? Wynikało to z różnic metod jakie stosowano oraz z wielości czynników, mających wpływ na przebieg badań nad resocjalizacją. Jednakże biorąc pod uwagę wyniki badań możemy sformułować kilka wspólnych wniosków, przybliżających nas do odpowiedzi na kluczowe pytanie. Uzyskane rezultaty badań niezależnie od badanych instytucji czy programów resocjalizacyjnych wspólnie zmierzają do uznania poziomu skuteczności resocjalizacji za bardzo niski a nawet nieistniejący. Ponadto zdecydowanie można stwierdzić, że efektywność resocjalizacji jest wyższa w pracy z młodzieżą i dziećmi niż z dorosłymi, a prowadzona opieka postpenitencjarna po opuszczeniu instytucji korekcyjnej zwiększa skuteczność resocjalizacji. Oddziaływanie resocjalizacyjne i cały proces resocjalizacyjny nie powinien obejmować tylko przestępcy w trakcie jego pobytu w zakładzie, ale także powinny być prowadzone stałe oddziaływania na środowisko społeczne, czyli rodzinę i bliskich przestępcy. Na koniec pragnę dodać, że rozważając skuteczność resocjalizacji należy liczyć się ze wszystkimi czynnikami, jakie przedstawili badacze z prezentowanych przeze mnie krajów, a nie tylko wskaźnik recydywy, który niejednokrotnie jest brany za podstawowe kryterium oceny resocjalizacji. Sama resocjalizacja to proces bardzo skomplikowany, złożony i rozciągający się na wiele lat, dlatego przy ocenie jej efektywności nie można konkretnie stwierdzić czy jest ona skuteczna czy nie.
Przedstawione powyżej badania pochodzą z trzech różnych krajów europejskich i dają nam pewien obraz, jak skuteczna jest resocjalizacja w tych państwach, jednakże aby móc sformułować ostateczny wniosek, co do przedmiotu naszych rozważań należy wziąć pod uwagę także otaczające nas bezpośrednio, środowisko społeczne. W tym celu została przeprowadzona sonda uliczna, na grupie 100 przypadkowych osób, w różnym wieku i o różnej płci, a zostało im zadane jedno pytanie, kluczowe dla omawianego zagadnienia,: czy resocjalizacja ma sens? Podobne pytanie, a także wiele innych zostało zawarte w ankiecie, która z kolei została przeprowadzona na grupie 30 osób w wieku od 15 do 57 lat, obu płci.
- 14-