8719220292

Zarówno ankieta, jak i sonda dostarczyły nam istotnych informacji, a porównanie ich z wnioskami badań angielskich, amerykańskich i francuskich pozwoli sformułować konkluzje dotyczącą efektywności resocjalizacji.

Najpierw należy zająć się pytaniem, która krótkoterminowa czy długoterminowa kara jest najbardziej efektywna. Wyniki ankiety pokazują, iż respondenci są w tej kwestii podzieleni, połowa jest krótkoterminowymi karami, a druga połowa za długoterminowymi karami i zdecydowanie ludzie dorośli, starsi bardziej popierają długoterminowe kary. Jednakże z angielskich badań wynika, że długoterminowy pobyt w instytucji zamkniętej, nie jest lepszy niż krótkoterminowy, a nawet im dłuższy jest pobyt tym resocjalizacja ma mniejsze szanse na odniesienie sukcesu.

Natomiast w odpowiedzi na pytanie dotyczące skuteczności więzienia a sankcji pieniężnej, aż 60% respondentów jest zdania, że więzienie czy inna instytucja korekcyjna jest najskuteczniejsza, w opinii tej przeważają mężczyźni i osoby w wieku między 37 a 57 rokiem życia. A więc kobiety są bardziej skłonne ku łagodniejszym karom, wobec przestępców. Z kolei w badaniach angielskich stwierdzono, że najbardziej skuteczną metodą resocjalizacyjną wobec osób karanych po raz pierwszy jest ukaranie ich sankcją pieniężną, jednakże wobec dorosłych przestępców, karanych wielokrotnie, skuteczniejsza jest kara pozbawienia wolności, choć wymierzenie kary ma ściśle charakter indywidualny i na każdego przestępcę działa inny środek penitencjarny.

W pytaniu: czy więźniowie zmieniają swoje życie po opuszczeniu zakładu lub instytucji, przeważają opinie, że dochodzi do zmian, jednak opinia ta przeważa tylko w grupie kobiet, gdyż mężczyźni w większym stopniu wierzą, że nie dochodzi do zmian po opuszczeniu instytucji resocjalizacyjnej. Poglądy męskiej grupy podzielają badania angielskie, według których działania resocjalizacyjne nie wywołują zmian w zachowaniu i osobowości osób przebywających w instytucjach korekcyjnych, jeżeli już zauważalne są jakiekolwiek zmiany to wynikają one z podkultury zakładowej i presji otoczenia, a nie z prowadzonego programu resocjalizacyjnego. Ponadto wydłużający się okres pobytu w więzieniu czy innej instytucji zaciera wszelkie pozytywne skutki działania resocjalizacyjnego.

Kolejna rozpatrywana w ankiecie kwestia, dotyczyła tego, czy powinno się udzielać pomocy terapeutycznej w czasie pobytu w instytucji i po jej opuszczeniu. Według respondentów powinno się tej pomocy udzielać, zarówno grupa mężczyzn jak i kobiet była w tej kwestii zgodna. Amerykańskie badania dowodzą, że sukcesy resocjalizacyjne i spadek poziomu recydywy zauważalny jest w grupach nieletnich przestępców, którzy objęci byli pomocą wychowawczą i terapeutyczną w czasie pobytu w instytucji i opieką postpenitencjarną po opuszczaniu zakładu. Także badania francuskie wskazują na fakt, iż nieletni przestępcy, objęci pomocą terapeutyczną są mniej skłonni do powrotu na drogę przestępczą.

Przedostatnie z pytań ankiety dotyczyło, tego czy proces resocjalizacji jest skuteczniejszy w pracy z młodzieżą czy z dorosłymi przestępcami. Według respondentów praca z młodzieżą przestępczą jest bardziej efektywna, zdecydowanie przeważa tu opinia mężczyzn oraz osób młodych i starszych. Również w tej kwestii panuje zgodność między respondentami a badaczami, według Amerykanów sukcesy resocjalizacyjne są bardziej widoczne w grupie młodzieży niż dorosłych przestępców w środowisku naturalnym i nie przekraczają okresu 3 lat.

Pytanie 9 zawarte w ankiecie dotyczyło tego, która instytucji korekcyjnych jest najbardziej skuteczna. Uzyskane wyniki z ankiety są jednak sprzeczne z wynikami uzyskanymi przez francuskich badaczy. Według respondentów więzienie i zakład wychowawczy, po 35%, to najskuteczniejsze instytucje, jednak badania dowodzą, że więzienie jak instytucja jest największą porażką resocjalizacji. Wolność dozorowana, czyli resocjalizacja w środowisku naturalnym daje najbardziej pozytywne rezultaty, choć przez

- 18-