8748915090

Maciej Szmit

posiada odpowiednie wiadomości specjalne z zakresu dyscypliny, do których możliwe metody należą¹⁸⁹.

Przepisy kodeksowe nie wskazują możliwości nakazania biegłemu wykonania badania wskazaną przez organ procesowy metodą, również orzecznictwo wskazuje, że wybór metody jest kwestią biegłego¹⁹⁰. Jak słusznie pisze Andrzej Gaberle „sugestie w tym zakresie ze strony organu procesowego są zatem dopuszczalne, biegli zaś - jeśli nie uznają ich za trafne - powinni uzasadnić, dlaczego się do nich nie zastosowali, lecz nie są nimi związani"¹⁹¹.

Tadeusz Widła¹⁹² podaje cztery wskazania, którymi powinien kierować się biegły podczas wyboru metody. Są to:

S trafność metody;

¹⁸⁹    Sąd Najwyższy w wyroku z 10 maja 1982 r. (II KR 82/82) stwierdził m.in.: „Przepisy procedury karnej nie określają i nie mogą określać zakresu badań specjalistycznych wykonywanych przez biegłych, gdyż potrzeba przeprowadzenia stosownych badań i ich zakresu choć pozostaje pod kontrolą organu procesowego kierującego badaniem biegłych należy również do „wiadomości specjalnych''.

W postanowieniu Izby Karnej Sądu Najwyższego z 25 czerwca 2003 r. (IV KK 8/03) sąd stwierdził: „w doborze metod i badań specjalistycznych biegły jest niezależny od organu procesowego, co nie oznacza, iż nie podlega jego kontroli".

¹⁹⁰    W wyroku z 7 lutego 1986 r. (IV KR 15/86) Sąd Najwyższy stwierdził: „Nie należy do kompetencji stron decydowanie, jakie metody badawcze dla stwierdzenia okoliczności mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy okażą się przydatne w razie konieczności wykorzystania wiadomości specjalnych (...) strony mają prawo kontrolowania, czy wszystkie dostępne metody badawcze znane są biegłym i czy były wykorzystane. Jeśli biegli nie uznali za celowe posłużenie się niektórymi z nich, winni stanowisko swoje należycie uzasadnić. Uzasadnienie to podlega, jak każdy dowód, ocenie sądu".

Dość spektakularna kontrola sądowa znajomości metod badawczych przez biegłego miała miejsce w sprawie dotyczącej strat w PZU:

„Biegła Jadwiga Młynarczyk, która o kilkadziesiąt milionów pomyliła się w wyliczaniu strat w PZU Zycie, po raz 18. występuje przed sądem. Sąd dopytuje, jaką metodą biegła określiła ryzyko inwestycyjne. Biegła zwleka z odpowiedzią. Wreszcie sędzia Krzysztof Petryna pyta wprost:

Sędzia: A metodę McKenziego pani zna?

Biegła: Tak.

Sędzia zdziwiony: Ale proszę pani, ja tę metodę wymyśliłem przed chwilą!". (Źródło: „Gazeta Wyborcza" z 8 maja 2(H)4 r., http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/ 1,0,4054232,20040508RP-DGW,JAK_BIEGI.A_DO_TEGO_DOSZl.A,.html). Nota bene „metoda McKenziego" jest nazwą metody fizjoterapeutycznej.

¹⁹¹    A. Gaberle: Dowody..., op. cit., s. 181.

¹⁹²    Zob. J. Wójcikiewicz: Ekspertyzo..., op. cit., s. 32 i nast.

86