8748916402

przyjrzeć się temu, jaką funkq'ę językową przypisywała badana młodzież redagowanym wywiadom. Nagromadzone w nich rzeczowniki dały możliwość wyodrębnienia preferowanych przez piszących pól semantycznych. Rzeczywistość, młodzi ludzie (młodzież), szkoła, pomoc, rodzina - to najczęściej pojawiające się pola wyrazowe (por. Aneks - załącznik 4.3). Sam temat: Współczesna młodzież zachęcał rozmówców do ujawnienia różnych odczuć. W obydwu grupach badanych dominowały ujemne uczucia i spostrzeżenia. Świadczy o tym emocjonalne nacechowanie epitetów (zob. Aneks - załącznik 8), np. bezmyślni, zadziorni, agresywni (młodzi ludzie), straszna (szkoła), bezsilna, nieudolna (rodzina). Jeżeli dołączymy do nich często używane wyrażenie konieczna pomoc, solidarność, to odnajdziemy wpisany w tworzone teksty moralno-społeczny cel. Frekwencja najczęściej użytych pól semantycznych wraz z towarzyszącymi im określeniami podpowiada, że piętnastoletni autorzy wywiadów widzieli wiele niebezpieczeństw czyhających na młodzież i domagali się w związku z tym pomocy.

Przykład N

•    Redaktor: W jaki sposób można zapobiegać rozwojowi przestępczości wśród młodzieży? Uczeń: W sytuacji, gdy dziecko już dorasta, należy zachować w domu porządny rygor i starać się z nim rozmawiać.

Przykład D

•    Pan: Współczesna młodzież ma wiele problemów związanych z sobą. Co zrobić, aby jej pomóc?

Psycholog: Rodzice źle wychowują swoje dzieci, np. używając kar cielesnych lub nie zajmują się dzieckiem w ogóle. Dlatego należy pomóc rodzicom wychowywać młode pokolenie. Apeluję więc do nauczycieli, katechetów i innych, którym los dziecka nie jest obojętny.

Pomoc, w opinii uczniów, miała przyjść ze strony szkoły i rodziny. Badani sugerowali także potrzebę wspierania tej ostatniej przez autorytety moralne, jakimi byli dla nich nauczyciele, katecheci, księża. Te jakże dojrzałe głosy młodych ludzi były wyrażane poprzez różne formy czasownika i dominaq'ę zdań oznaj-mujących (kl. D 63%, kl. N 50%), następnie pytających (kl. D 35% kl. N 50%). Tylko 2% analizowanych prac stanowiły wypowiedzenia rozkazujące: Niech oni się tak nie wyrażają!; Zmieńmy naszą młodzież! Dzisiaj oceniajmy człowieka według tego, kim jest, a nie co ma!

Wobec powyższego można stwierdzić, iż w zadawanych przez uczniów pytaniach oraz w odpowiedziach na nie dominowała funkcja komunikatywna. Łączyło się to z takim właśnie nastawieniem autorów wywiadu. Zapewne chcieli oni uzyskać dużo wiadomości na interesujący ich temat, by tym samym jak najrzetelniej przekazać je odbiorcom. Prawdą jest, iż wywiad ma informować.

107