9139718388

82 Fizjoterapia w chorobach wewnętrznych

2.1.1.6.    Fizjoterapia nadciśnienia tętniczego

Zalecanie wysiłku fizycznego u chorych na nadciśnienie wynika z dwu istotnych obserwacji. Ciśnienie tętnicze, szczególnie skurczowe, zmniejsza się podczas powtarzanych ćwiczeń fizycznych. Jest to głównie wynikiem zwiększenia w czasie wysiłku pojemności łożyska naczyniowego. Podczas gwałtownego wysiłku, zmiany ciśnienia atmosferycznego lub stresu ciśnienie może natomiast wzrastać (reakcje hipertensyjne). U osób regularnie ćwiczących tendencja do reakcji hipertensyjnych systematycznie maleje. Dodatkową korzyść u ćwiczących stanowi zmniejszenie nadmiernej masy ciała. Treningi 30-45-minutowe należy' odbywać jak najczęściej, co najmniej 3 razy w tygodniu. Określenie modelu ćwiczeń dokonuje się na podstawie wyników testu wysiłkowego (HR_inax i RR_max). Granicą wysokości ciśnienia, której nie wolno przekraczać, jest 220/110 mm Hg. Pacjent nie powinien odstawiać stosowanych leków hipotensyjnych. Poczas treningów obserwuje się natomiast zmniejszenie zapotrzebowania na te leki.

2.1.1.7.    Fizjoterapia przewlekłej niewydolności krążenia

Cechy niewydolności serca narastają w podeszłym wieku. Sprzyja temu nie tylko starzenie się serca, z upośledzeniem funkcji skurczowej i rozkurczowej lewej komory, ale także upośledzenie wydolności układu oddechowego, zwy rodnienie mięśni szkieletowych, aktywacja układu nerwowego współczulnego, pogorszenie zdolności do wazodylatacji oraz postępujące zaburzenia innych funkcji regulacyjnych, w tym hormonalnych. Coraz więcej danych dowodzi, że systematyczny trening wysiłkowy, rozpoczęty nawet w II połowie siedemdziesiątych lat życia, znacznie zmniejsza objawy niewydolności krążenia, zwalnia jej postęp i wydłuża czas życia. W niewydolności krążenia w stopniu IV wg NYHA nie należy stosować ćwiczeń.

Wysiłek powinien być dostosowany do możliwości motorycznych pacjenta. Wskazana jest dłuższa rozgrzewka, co najmniej 15-minutowa. Czas trwania wysiłku powinien się wydłużać powoli, od 10 do maksymalnie 40 minut. Optymalna częstotliwość treningów to 3 razy w tygodniu przez pierwsze 12 tygodni pod nadzorem fizjoterapeuty. Granicą wysiłku powinno być poczucie zmęczenia, wysiłek nie powinien początkowo przekraczać 11 punktów w Skali Borga, później maksymalnie 14 punktów. U chorych ze znacznie zmniejszoną wydolnością fizyczną po 2-5 minutach wysiłku należy zalecać 1-2 minuty odpoczynku. Spośród wskaźników obiektywnych można się kierować V0_2max (natężenie wysiłku może wzrastać w kolejnych sesjach od 40 do 75% V0_2max) oraz HR_max(może w kolejnych sesjach wzrastać od 70 do 80%). Po 12 tygodniach pomyślnych ćwiczeń pacjent może kontynuować ćwiczenia bez nadzoru.