9414912574

Katarzyna Bernat

dźwiękami. Od klasycznych długich reportaży' różnią się czasem trwania, choć ich przygotowanie często wymaga wielu godzin, a nawet dni pracy. W stacjach publicznych reportaże trwają około 30 minut. Na emisję tak długich materiałów stacje komercyjne nie mogą sobie pozwolić, dlatego pojawiają się tam tzw. krótkie formy radiowe. Nie zaliczają się do nich setki, relacje i tzw. paszczo dźwięki (sprawozdania reporterskie, zwykle wcześniej nagrane, z wypowiedziami dodatkowych osób), które stanowią elementy większych całości.

Krótkie, kilkuminutow e formy radiowe mogą pojawić się także w rozgłośniach publicznych. Ich tematyka jest bardzo różnorodna: historyczna, podróżnicza, kulinarną poradnikowa czy sportowa. Ważne, aby taka audycja miała konkretny temat, przemyślaną konstrukcję i wykorzystywała rozmaite efekty dźwiękowe: muzykę, wypowiedzi różnych ludzi, dźwięki charakterystyczne dla miejsca dziejącej się akcji. Nie może być jednak zwykłą kilkuminutow ą rozmową reportera z gościem.

Czy krótkie formy radiowe mogą zastąpić tradycyjny reportaż? Reportaż to dźwiękowa literatura faktu. W rozgłośni publicznej ma wielu zwolenników i wiernych słuchacz}'. Stacje komercyjne staw iają na to, aby słuchacz miał wrażenie, że dużo się dzieje, stąd nacisk na krótkie, dynamiczne formy z wieloma glosami. Poza tym łatw iej zrobić pięciominutowy, wielogłosowy kolaż dźwiękowy, który wciągnie sluchaczą niż zbudować dramaturgię w dwudziestominutowym reportażu.

Warto też zauważyć, że w stacjach komercyjnych, sformatowanych odchodzi się także od tradycyjnych fonu radiowych: słuchowiska, teatru radiowego, czytanych powieści na antenie. Jeśli już, są to formy krótkie, często o charakterze satyrycznym i rozrywkowym.

Stacje publiczne i sformatowane - elementy wspólne

Można także wyróżnić elementy' wspólne radia komercyjnego i publicznego. Na przykład, program radiowy konstruowany jest na podstawie dobowej sluchalności radia. Z badań i doświadczenia wyniką że radia ludzie najchętniej słuchają rano, wykonując poranne czynności przed wyjściem z domu oraz jadąc samochodem do pracy lub szkoły. Podobna sytuacja jest po południu, kiedy radio słuchane jest przez kierowców' wracających z pracy i czekających w korkach. W ciągu dnia radio słuchane jest w biurach, zakładach pracy, sklepach. Towarzysząc ludziom stanowi tlo ich codziennych czynności. Późnym popołudniem i wieczorem radio przegrywa z telewizją. Wtedy zwykle słuchane jest przez ludzi zainteresowanych konkretną tematyką lub muzyką.

Warto jeszcze zwrócić uw agę na zasady prowadzenia programu. Na antenie prezenter musi konsekwentnie realizować raz przyjęty styl. Nie da się dotrzeć jednocześnie do wszystkich, dlatego trzeba budować grupę wiernych słuchacz}', co osiąga się dzięki stałej, przewidywalnej metodzie prowadzenia audycji.

Prowadzący nie pow inien mówić jednocześnie z piosenką. Powinien swą wypowiedź zmieścić na kilkunastosekundowym intro, czyli instrumentalnej przygrywce do piosenki. Mówienie w trakcie emisji utworu wywołuje chaos na antenie, a poza tym słuchacze nie lubią, kiedy prowadzący zagaduje ich ulubioną piosenkę.