Rys. 2. Schemat urządzenia do wiercenia obrotowego małośrednicowego 1 - pomost drewniany,
2 - fundament wieży, 3 - żerdź wiertnicza, 4 - kancelaria wiertacza, 5 - okno w jacie,
6 - rura okładzinowa, 7 - wiertnica, 8 - korpus wrzeciona, 9 - uchwyty do żerdzi,
10 - głowica płuczkowa, 11 - wielokrążek linowy, 12 - lina wiertnicza, 13 - krążek na koronie wieży, 14 - wieża wiertnicza, 15 - jata, 16 - bęben linowy, 17 - waż płuczkowy,
18 - pompa płuczkowa, 19 - silnik elektryczny napędowy [2, s. 40]
Wiertnica jest to zespół urządzeń służących do wykonywania czynności związanych z wierceniem. Pośredniczy w przeniesieniu siły z silnika poprzez szereg przekładni na stół wiertniczy lub wrzeciono, które wprawiają w ruch obrotowy przewód wiertniczy.
Każda wiertnica składa się z następujących części:
- ramy podstawowej, do której przymocowane są poszczególne mechanizmy,
- głównego wału napędowego przenoszącego obroty silnika na stół lub wrzeciono obracające przewód wiertniczy,
- bębna wyciągowego przeznaczonego do zapuszczania i wyciągania przewodu wiertniczego oraz rur okładzinowych,
- skrzynki biegów służącej do zmiany prędkości obrotowej przewodu,
- urządzenia regulującego nacisk koronki na dno otworu w czasie wiercenia.
Ze wzglądu na różne rozwiązania urządzenia obracającego przewód wiertniczy, wiertnice małośrednicowe dzieli się na dwie grupy:
- wiertnice stołowe,
- wiertnice wrzecionowe.
Wiertnice stołowe charakteryzują się tym, że obrót przewodu wiertniczego jest wywoływany przez stół obrotowy umieszczony bezpośrednio nad otworem wiertniczym. Stół ten ma otwór kwadratowy, przez który przechodzi żerdź wiertnicza, zwana graniatką. Graniatka zaklinowana jest w otworze stołu za pomocą dwóch wkładów z wycięciem kwadratowym. Połączona jest ona z rurami płuczkowymi i może przesuwać się w dół lub „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
11