— 376 -
M. Konopacki
Zachowanie się mitochondriów w czasie rozwoju
zarodków żaby.
Przedstawione na posiedzeniu Wydziału III. T. N. W. w dniu 11
listopada 1926.
I. Owogeneza.
Sprawę mitochondriów w owogenezie płazów poruszało już kilku badaczy, jak Schmidt (25) i Jórgensen (12) u odmieńca, Benda (1) i G a j e w s k a (8) u traszki, a głównie L a m s (15) u żaby. Wszyscy powyżsi autorowie upatrywali siedlisko mitochondriów bądź w t. zw. jądrze żółtkowem, bądź w t. zw. masie żółtkotwórczej, lecz bliżej ani morfologją chondriomu, ani też jego czynnością nie zajmowali się. Zresztą metody, stosowane przez tych autorów, nie były wystarczające dla przeprowadzenia dokładnej analizy powyższych zagadnień.
To też w związku z pracami nad mikromorfologją przemiany materji w rozwoju żaby (13 i 14) zająłem się w pracy niniejszej zbadaniem zachowania się chondriomu i jego stosunkiem do tworzenia się materjałów zapasowych w oocycie, a także zachowaniem się jego podczas zużywania się tych materjałów w zarodkach starszych do dni dziesięciu.
W tym celu zastosowałem kilka metod utrwalania i barwienia chondriomu, lecz zatrzymałem się jedynie na metodzie Rega ud (picroformol — 5 cz. formolu na 100 cz: nasyconego wodnego rozczynu kwasu pikrynowego) i na metodzie Cham-p y e g o (kw. chromowy, kw. osmowy i dwuchromian potasu) z dalszem chromowaniem według B e n d y, gdyż one dawały mi najładniejsze rezultaty.
Do barwienia używałem bądź hematoksyliny R e g a u d z podbarwianiem zielenią jasną, bądź fuksyny kwaśnej według metody Altmanna, albo modyfikacyi Ku 11 a. Te ostatnie metody po utrwaleniu w płynie Champyego dawały najpiękniejsze rezultaty, gdyż pozwalały obok zaczernionych kwasem osmowym lipoidów wybarwić żółtko i mitochondria.
Po zastosowaniu powyższych metod na jajniki żaby w miesiącach jesiennych i zimowych można spostrzec w oocytach