18
nakże nie zawsze tak się dzieje. Badano ekspresję i Crossing over genów łańcuchów ciężkich immunoglobulin u świń z translokacją rep (7:13)(ql3;q46). Analizami objęto 13 knurów i 11 loszek rasy duroc. Potomstwo pochodziło z czterech kojarzeń - w każdym jeden z rodziców posiadał wymienioną wyżej translokację. Chromosomy z translokacją odziedziczyło 11 potomków. Ekspresję genów immunoglobulin przemieszczonych na chromosom 13 paty porównano z ekspresją tych samych genów grupy kontrolnej, którą stanowiło rodzeństwo bez translokacji. Stwierdzono, że u osobników z translokacją analizowane geny wykazują taką samą ekspresję zarówno z chromosomów paiy trzynastej, jak i siódmej [171].
1.3.2. Struktury polimorficzne w chromosomach świń
Polimorfizm heterochromatyny konstytutywnej zlokalizowanej głównie w centro-merach obserwowany jest głównie w chromosomach akrocentrycznych od 13 do 18 pary w formie hetero- i homozygotycznej. Istnieje przypuszczenie, że polimorfizm ten ma wpływ na płodność. Należy podkreślić, że polimorfizm jest zjawiskiem stosunkowo częstym, a jego nosiciele mogą stanow ić nawet 30-40% badanej populacji. Polimorfizm ten obserwowano z różną częstością w chromosomach par od 13 do 18. Najczęściej występuje on w parach 16 i 18. Polimorficzne prążki C mogą być wykorzy stane do charaktery styki rasy. Stwierdzono, że warianty polimorficzne heterochromatyny cen-tromerowej dziedziczą się według praw Mendla. Oszacowano także częstość występowania polimorficznych form heterochromatyny centromerowej u świń ras pbz, duroc, pietrain, wbp oraz linii syntetycznych 990 i 890, a także stopień heterozygotyczności dla tych ras i linii, wykazując, że największe zróżnicowanie pod względem polimorficznych regionów heterochromatyny centromerowej chromosomów akrocentrycznych wystąpiło w rasie pbz. Oceną polimorfizmu wielkości bloków heterochromatyny centromerowej zajmowało się szereg badaczy [3, 4, 15. 83, 141, 143, 147, 152, 159, 161],
Następnymi strukturami obserwowanymi w chromosomach świń są regiony jąder-kotwórcze występujące w 8 i 10 parze. Badania wykazały , że w obrębie gatunku występować może zmienność liczby wysrebrzających się obszarów NOR, a różnice obserwowane są między rasami. Zróżnicowanie liczby ujawnionych NOR zależy od ich aktywności transkrypcyjnej, stąd nie wszystkie NOR ujawniają się jednocześnie. U świń stosunkowo często sygnały na 10 parze są silniejsze niż na 8 parze chromosomów. Regiony jąderkotwórcze charakteryzuje polimorfizm wielkości, który spełnia warunki stawiane markerom genetycznym - jest to szczególna fonna markerów, tzw. markery chromosomowe. Obserwowano zróżnicowany stopień polimorfizmu NOR pod względem ilości oraz wielkości w poszczególnych parach chromosomów zależnie od rasy świń. Analiza polimorfizmu wielkości bloków centromerowej chromatyny konstytutywnej może posłużyć jako źródło markerów genetycznych. Wyniki analiz polimorfizmu obszarów heterochromatyny konstytutywnej i regionów jąderkotwórczych sugerują, że są one markerowe i mogą być wykorzystane do analizy sprzężeń i mapowania genów, warunkujących cechy gospodarczo użyteczne. Zauważone tendencje rasowe występowania polimorfizmu wielkości regionów markerowych skłaniają do uwzględnienia tych wyników w wyborze indywidualnych markerów chromosomowych dla określonych ras zwierząt. Problemem tym zajmowało się wielu autorów [13, 14, 22, 24, 104. 121, 141, 144, 158, 160, 162, 163],