1108720976

9

nieprawidłowym transporcie jonów wapnia Ca²⁺ przez kanały wapniowe siateczki śród-plazmatycznej mięśni szkieletowych [43, 173],

Niekorzystne oddziaływanie czynników stresowych na cechy użytkowości rozpłodowej szczególnie uwidacznia się u zwierząt obciążonych genem wrażliwości na stres, a więc osobników z defektem membranowym. Stwierdzono, że efekt genu RYR1¹ może wpływać na wielkość i masę urodzonego miotu, wskaźnik odchowu prosiąt, wiek i masę loszek w momencie wystąpienia pierwszej mi. Uzyskane dane wskazują na nie-korzystny wpływ mutacji genu RYR1¹ na wartość cech reprodukcyjnych. Jednakże opublikowane dotychczas wyniki prac dotyczących wpływu genotypu w locus RYR1 na cechy rozrodcze świń nie są jednoznaczne. Stwierdzono, że w przypadku ras wielka biała polska i polska biała zwisłoucha mutacja 1843 C—>T w genie RYR1 wpływa na liczbę prosiąt urodzonych i w 21. dniu życia przy braku związku z masą miotu, wiekiem lochy przy oproszeniu oraz długością ciąży [154], Mioty matek wrażliwych na stres były mniej liczne w momencie urodzenia średnio o 1,16 prosięcia w porównaniu z liczebnością miotów matek niewrażliwych. W 7. tygodniu życia prosiąt różnica ta wynosiła już 1,76 na korzyść miotów matek odpornych na stres. Różnica ta była wynikiem nie tylko mniejszej liczby urodzonych prosiąt w miotach matek podatnych na stres, lecz także ich większej śmiertelności. Kmieć i wsp. [61] przeprowadzili badania w stadzie zarodowym świń rasy polskiej białej zwisłouchej określając zależności między polimorfizmem w genie receptora rianodyny (RYR1) a wybranymi cechami użytkowości rozpłodowej (liczba sutek u loch, liczba urodzonych prosiąt w I, II i III miocie, wiek oproszenia). Zauważyli oni w trzech kolejnych miotach małe i statystycznie nieistotne różnice między lochami z genotypami RYR1NN i Nn.

Częstość występowania mutacji RYR1 kształtuje się bardzo różnie w zależności od rasy, a także stada. W populacji świń rasy wbp częstość allelu C wynosiła 0,78 a T 0,22 [177], Natomiast Bećkova i wsp. [7] badając lochy landrace w Republice Czeskiej, stwierdzili częstość występowania genotypów NN 97,9%, Nn 2,1%. W rasie landrace norweski odnotowano frekwencję genotypu NN na poziomie 95,6%, a genotypu Nn 4,4%.

Z kolei w innej populacji świń rasy Landrace zaobserwowano występowanie genotypu CC z częstością 71,3%; CT 27,3% a TT 1,4% co daje częstość allelu C 0,849 a allelu T 0,151 [48],

Stalder i wsp. [151] w populacji 841 loch rasy Landrace utrzymywanych w 9 stadach stwierdzili 623 osobniki NN, 218 Nn oraz 3 nn. W poszczególnych stadach frekwencja allelu n wahała się od 0,07 do 0,28. Analizując wpływ genotypu lochy na liczbę żywo urodzonych prosiąt, liczbę prosiąt w wieku 21 dni, masę ciała prosiąt w wieku 21 dni stwierdzono brak istotnych różnic w wartościach tych cech między lochami

0    genotypie NN i Nn.

Matouśek i wsp. [101] badali wpływ genu RYR1 na wyniki reprodukcyjne w dwóch stadach loch rasy wielkiej białej. W obu nie stwierdzono obecności homozy-got pod względem allelu T. natomiast przeważały homozygoty pod względem allelu C 94,94% (stado A) i 90,97% (stado B). Frekwencja allelu C wynosiła odpow iednio 0,975

1    0,954, a T 0,025 oraz 0,045. Mimo zbliżonej frekwencji genotypów w obu stadach, w stadzie A stwierdzono w pierwszym miocie ogólną liczbę urodzonych prosiąt statystycznie istotnie wyższą u zwierząt z heterozygotycznym genoty pem CT w porów naniu z lochami o genotypie CC. Natomiast w stadzie B takiej zależności nie zaobserwowano. Ogólna liczba urodzonych prosiąt w miotach od 1. do 6. okazała się istotnie statystycznie wyższa tylko u loch o genotypie CT ze stada A. Obserwowane różnice w pozosta-