DSC00731

Rys. 28.13. Regulacja stężenia jonów Ca²* w komórce. Jony wapniowe mogą wnikać do komórki głównie przez kanały wapniowe zależne od receptorów (ROC). kanały Ca⁷* zależne od potencjału błony komórkowej (PDO oraz poprzez pinocytozę (P). Wydostają się na zewnątrz dzięki pompie wapniowej, aktywnemu transportowi wtóraemu (ATW) i egzocytozie (E). Za stężenie jonów Ca²* w cytoplazmie są również odpowiedzialne mitochondria (M) i siateczka & ród plazmatyczna gładka (SER). Ponadto są one wiązane przez błonę komórkową (B) i białka cytoplazmatyczne (CaB)

gradientu stężeń pomiędzy jej środowiskiem zewnętrznym i wewnętrznym oraz obecności w błonie komórkowej co najmniej dwóch rodzajów kanałów wapniowych. Jeden z nich. którego działanie jest regulowane bezpośrednio przez receptory dla hormonów lub neurotransmiterów jest niezależny od potencjału błony komórkowej — ROC (ang. reccptor-operated channel). Natomiast drugi zmienia swoje właściwości podczas depolaryzacji błony i jest określany jako kanał zależny od potencjału — PDC (ang. potential-dcpendent channel). Prawdopodobnie jony wapniowe mogą również wnikać do komórki przez kanał sodowy po zdepolaryzowaniu plazmolemy. Stężenie jonów wapniowych w cytoplazmie może także wzrastać w wyniku uwalniania się ich z cystern siateczki śródplazmatycznej oraz mitochondriów. Obniżenie się poziomu Ca²* w cytoplazmie zależy od kilku mechanizmów. Jony te mogą być usuwane do środowiska przez pompę wapniową, którą jest Ca²*. Mg²* zależna ATPaza oraz transportem aktywnym wtórnym (kotransport) zależnym od gradientu stężenia jonów Na*. Ponadto jony wapniowe mogą być „odpompowywane" z cytoplazmy i gromadzone przez mitochondria i siateczkę śródplazmatyczną gładką. Omówione mechanizmy odpowiedzialne za regulację stężenia omawianych jonów działają bardzo sprawnie i Zapewniają odpowiedni ich poziom w komórce. Ma to istotne znaczenie dla jej właściwego funkcjonowania, ponieważ przy wyższych stężeniach Ca²* wiele białek zmienia swoje 'właściwości i przechodzi w formy biologicznie aktywne.

r

Jit*pK«ow ród mc

•₀ffakcjck( Jona# Dnij ■W* wapń ^hsięzty ,*ntfiznej nj$vdrogeik ^białek en: iptwzy cys ism przez jtlnoponiny ^IDp. kinaz; szfealko o n< soicsięsięż) maseczki anfe proto

hbmcc.

mhegooo

^■ofajeod

sękata

'^SKzająct

;^ojon|

Wiązani*

468