71701 Obraz1 (28)

gdzie:

Vo - wyjściowa objętość jonów chlorkowych, co ^- wyjściowe stężenie jonów chlorkowych, V - objętość AgNC>3, c - stężenie AgN03.

10 T

0    10 I 20

V [cm³] AgN03

Rys. 7.1. Krzywa miareczkowania 0,1 M roztworu NaCl 0,1 M roztworem AgNCb

W punkcie równoważnikowym miareczkowania w roztworze znajdują się jony chlorkowe pochodzące z częściowo rozpuszczonego osadu. Stężenie ich zależy od iloczynu rozpuszczalności i można obliczyć je ze wzoru:

pCl= Jlr    (7.1.2)

gdzie:

Ir - iloczyn rozpuszczalności AgCl.

Po przekroczeniu punktu równoważnikowego jony chlorkowe pochodzą również z częściowo rozpuszczonego osadu, jednakże obliczając ich zawartość należy uwzględnić stężenie jonów srebrowych w roztworze. Nad-

miar jonów Ag* powoduje zmniejszenie się rozpuszczalności osadu. Stężenie jonów chlorkowych oblicza się więc następująco: pCl = p/r + log[Ag*]    (7.1.3)

Przykładową krzywą miareczkowania wyznaczoną na podstawie powyższych obliczeń przedstawiono na rys. 7.1.

7.2. Metody wyznaczania punktu równoważnikowego

Miareczkowanie wobec wskaźnika barwiącego roztwór Aby wyznaczyć punkt końcowy miareczkowania stosuje się indykator, który zmienia barwę roztworu. Powstawanie barwy spowodowane jest tworzeniem się rozpuszczalnego związku barwnego indykatora z nadmiarem czynnika miareczkującego (titranta).

Przykładem takiego miareczkowania jest oznaczanie jonów srebra za pomocą roztworu tiocyjanianu potasu. Jako wskaźnika używa się soli żela-za(0I) w postaci kompleksu o wzorze sumarycznym Fe2(S04)3(NB4)2(S04). W momencie kiedy cała liczba jonów srebra zostanie związana w postaci osadu z jonami tiocyjanianowymi, dodatek kolejnej kropli titranata (SCN~) spowoduje różowe (brunatnoczerwone) zabarwienie pochodzące od powstałego tiocyjanianu żelaza(III).

W pierwszym etapie reagują ze sobą jony srebra i jony tiocyjanianowe tworząc biały osad:

Ag⁺ + SCN"-»AgSCNi

Po przekroczeniu punktu równoważnikowego, gdy cała liczba jonów srebra jest związana w osad kolejna kropla odczynnika miareczkującego (SCN~)

199