gdzie:
c - stężenie molowe EDTA (mol ■ dm~3),
V - objętość EDTA (dm3),
M - masa molowa niklu (g • mol-1),
W - współmiemość kolby z pipetą.
♦ Oznaczania jonów Ca1* obok Mg1*
Do dwóch kolb stożkowych odmierzyć pipetą ściśle określoną próbkę zawierającą jony magnezu i wapnia. Próbki rozcieńczyć do około 50 cm3. Do jednej z kolb należy dodać około 5 cm3 buforu amoniakalnego oraz niewielką ilość czerni eriochromowej T w celu oznaczania sumy wapnia i magnezu. Zawartość kolby miareczkować mianowanym roztworem EDTA do zmiany barwy roztworu z różowofiołkowej na niebieską.
W drugiej kolbie oznacza się zawartość jonów wapnia. Do kolby należy dodać około 10 cm3 1 M NaOH oraz niewielką ilość mureksydu. Roztwór powinien zabarwić się na różowo. W przypadku innej barwy należy próbkę dodatkowo zalkalizować. Miareczkowanie należy przeprowadzać do zmiany barwy z różowej na fioletową.
Obliczenia:
H - objętość EDTA zużyta na odmiareczkowanie sumy jonów wapnia i magnezu,
H - objętość EDTA zużyta na odmiareczkowanie jonów wapnia, (Vi-Vy i objętość EDTA zużyta na odmiareczkowania jonów magnezu.
Masę jonów wapnia (wyrażoną w gramach) zawartych w roztworze oblicza się według wzoru: m = cV2MW
gdzie:
c - stężenie molowe EDTA (mol • dm-3),
Vi - objętość EDTA (dm3),
M - masa molowa wapnia (g ■ mol-1),
W - współmiemość kolby z pipetą, zaś masę jonów magnezu (wyrażoną w gramach): m=c-(K,-V2)-MW gdzie:
c - stężenie molowe EDTA (mol ■ dm-3),
H - V2) - objętość EDTA (dm3),
M - masa molowa magnezu (g • mol-1),
W - współmiemość kolby z pipetą.
Praktycznym przykładem zastosowania powyższej metody jest oznaczanie twardości wody.
♦ Oznaczanie ogólnej twardości wody [4]
Twardość wody jest to zawartość w wodzie soli wapnia i magnezu. W zależności od rodzaju anionów występujących w wodzie rozróżniamy twardość węglanową (przemijającą) i niewęglanową (stałą) jako składniki twardości ogólnej.
Twardość węglanową powodu ją rozpuszczone w wodzie wodorowęglany wapnia, magnezu i żelaza. Podczas ogrzewania (gotowania) wodorowęglany przechodzą w węglany i strącają się w postaci węglanów wapnia i magnezu, które są trudno rozpuszczalne.
Ca(HCOj)ł S CaCOjl + H20 + C02 Mg(HC03)2 E MgCOjl | H20 IC02
219