Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.
Podstawę ustalenia wysokości odszkodowania stanowi wartość rynkowa nieruchomości.
Przy określaniu wartości rynkowej nieruchomości uwzględnia się w szczególności jej rodzaj, położenie, sposób użytkowania, przeznaczenie, stopień wyposażenia w urządzenia infrastruktury technicznej, stan nieruchomości oraz aktualnie kształtujące się ceny w obrocie nieruchomościami.
Wartość rynkową nieruchomości określa się według aktualnego sposobu jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości, zgodne z celem wywłaszczenia, nie powoduje zwiększenia jej wartości.
Jeżeli przeznaczenie nieruchomości, zgodne z celem wywłaszczenia, powoduje zwiększenie jej wartości, wartość rynkową nieruchomości określa się według alternatywnego sposobu użytkowania wynikającego z tego przeznaczenia.
Wysokość odszkodowania ustala się według stanu i wartości wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. W przypadku wydania odrębnej decyzji o odszkodowaniu, wysokość odszkodowania ustala się według stanu nieruchomości w dniu pozbawienia lub ograniczenia praw.
obowiązki organu gospodarującego wywłaszczoną nieruchomością (zamiar użycia nieruchomości na inny cel rodzi obowiązek zawiadomienia poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę o tym zamiarze);
uprawnienia poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercy (w przypadku niezłożenia wniosku o zwrot wywłaszczonej nieruchomości lub jej części w terminie
3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia o możliwości zwrotu, uprawnienie do zwrotu nieruchomości lub jej części wygasa); pojęcie zbędności nieruchomości na cel wywłaszczenia (jeżeli przez 7 lat nie rozpoczęto prac związanych z realizacją celu publicznego albo pomimo upływu 10 lat cel ten nie został zrealizowany);
zasady rozliczeń przy zwrocie nieruchomości (nieruchomość wywłaszczona podlega zwrotowi w stanie, w jakim znajduje się w dniu jej zwrotu; poprzedni właściciel lub jego spadkobierca zwraca ustalone w decyzji odszkodowanie, a także nieruchomość zamienną, jeżeli była