1194638575

B.W. Wojciechowski: Poziom konformizmu świadka. 81

Uwagi o realizacji eksperymentu

Porównaj uwagi do eksperymentu Atmosfera przesłuchania (s. 139—144). Materiał

Do eksperymentu potrzeba przynajmniej 40 badanych i jednej osoby przesłuchującej. Ponadto potrzebne są: trwający nie krócej niż 10 minut fragment filmu, urządzenia umożliwiające jego wyświetlenie (odtwarzacz, ekran) oraz urządzenie pozwalające zarejestrować treść zeznań świadków.

Przebieg eksperymentu Etap I: Spostrzeganie

Grupa 40 osób badanych pierwszego dnia ogląda film. Obraz jest wyświetlany tylko raz. Osoby badane nie są świadome celu prezentacji, są jedynie poproszone o przybycie dnia następnego.

Etap II: Odtwarzanie spostrzeżeń

Wariant A: Przesłuchanie w sytuacji braku informacyjnego wpływu społecznego.

Połowa grupy badanych, pojedynczo, będzie składała zeznania bez uprzedniej rozmowy z prowadzącym przesłuchanie. Przesłuchujący wykorzysta swobodną relację, pytania ukierunkowane i pytania krzyżowe w celu uzyskania jak najbardziej obszernych zeznań osoby badanej. W toku przesłuchania nie będzie komentował odpowiedzi osoby badanej ani sugerował zgodności zeznań z faktycznym przebiegiem zdarzeń. Zeznania będą nagrywane.

Wariant B: Przesłuchanie w sytuacji informacyjnego wpływu społecznego.

Osoby zaliczone do drugiej grupy będą składały zeznania pojedynczo. Przed rozpoczęciem przesłuchania usłyszą następującą instrukcję wypowiedzianą przez przesłuchującego:

Za chwilę rozpoczniemy przesłuchanie. Będzie ono dotyczyło filmu, który Pan/Pani wczoraj obejrzał/obejrzała. Przypuszczam, że Pan/Pani nie miał/miała dotychczas okazji wielokrotnie składać zeznań, dlatego też chciałbym/chciałabym wyjaśnić, że w trakcie zeznań należy: dokładnie opisywać to, co się wydarzyło, udzielać jednoznacznych odpowiedzi na pytania, a gdy Pan/Pani czegoś nie pamięta, wypowiadać następującą formułę: „Nie potrafię udzielić odpowiedzi na to pytanie”. Proszę także starać się używać krótkich, poprawnych składniowo zdań, odpowiadać wolno i wyraźnie artykułować słowa.

6 Psychologia.