130859237

aktywności w rozwoju człowieka wymienia następujące determinanty tego czynnika rozwojowego:

-    wewnętrzne, czyli posiadane przez człowieka

a)    możliwości

b)    i preferencje rozwojowe, oraz

-    zewnętrzne, czyli

a)    warunki środowiskowe,

b)    wymagania stawiane jednostce,

c)    wzorce zachowań.

W dalszych rozważaniach nad rozwojem człowieka przyjmiemy zatem tę koncepcję i spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: czym jest własna aktywność jednostki? Jakie jest jej znaczenie rozwojowe?

2. Aktywność jednostki jako nadrzędny warunek rozwoju

Określa się, iż aktywność psycho-fizjologiczna to podstawowa cecha każdego organizmu, dzięki której dana jednostka inicjuje swoje interakcje ze środowiskiem. Oznacza to, że w ten sposób człowiek nie tylko przystosowuje się do środowiska, ale także wywołuje w nim czynne zmiany. Aktywność jednostki jest wyrazem i przyczyną procesów rozwojowych. Jest też nieodzownym warunkiem samodzielnego (aktywnego) życia

Jaka jest geneza tej wewnętrznej siły rozwojowej człowieka i w jaki sposób się ona ujawnia?

Fizjologicznie wyjaśniają je biomedyczne teorie aktywności neurohormonalnej organizmu człowieka (Wolański N., 1982)¹.

Od strony psychologicznej aktywację wewnętrzną jednostki określają i interpretują takie koncepcje, jak np. teoria Z. Freuda (1994)² (libido, eros, tanatos) lub A. Maslowa (1954)³ (motywacja, potrzeby).

Aktywność jest zatem charakterystycznym stanem, przejawiającym się we wszystkich działaniach człowieka, podejmowanych od chwili poczęcia aż do zejścia. Określana jest jako wewnętrzna siła uruchamiana przez człowieka w sposób świadomy lub nieświadomy. Stąd Z. Pietrasiński (1990)⁴ dzieli własną akty wność człowieka na tzw.:

-    wymuszoną ( sterowaną lub sprowokowaną przez innych) i

-    względnie autonomiczną (generowaną wewnętrznie).

1

   N. Wolański, (1982), Rozwój biologiczny człowieka, Warszawa, PWN.

2

   Z,. Freud, (1994), Poza zasadą przyjemności, Warszawa, PWN.

3

   A, H., Maslow, (1954), Motivation and personality, New York, Harper.

4

   Z. Pietrasiński, (1990), Rozwój człowieka dorosłego, Warszawa, PWN.