„Kreatywni na co dzień" - scenariusz lekcji wychowawczej
Istnieje wiele teorii i definicji kreatywności. Niniejszy scenariusz opiera się egalitarnej koncepcji twórczości, rozumiejącej kreatywność jako właściwość przynależą każdemu człowiekowi (chociaż nie każdemu w tym samym stopniu), przejawiającą się w różnych działaniach człowieka i przede wszystkim podatną na rozwój i stymulację. W tym rozumieniu kreatywność jest zdolnością do produkowania wytworów (idei, pomysłów, dzieł materialnych) charakteryzujących się nowością, oryginalnością, wartościowością (E. Nęcka „Psychologia twórczości", 2002).
Tak rozumianej twórczości (a więc generowania kreatywnych pomysłów i rozwiązań) sprzyjają zasady kreatywnego działania:
1. ZASADA ILOŚCI I RÓŻNORODNOŚCI - zgodnie z zasadą „ilość przechodzi w jakość", teoretycy i badacze twórczości podkreślają, że dochodzeniu do prawdziwie oryginalnych i ciekawych rozwiązań sprzyja generowanie jak największej ich ilości. Czasem tylko takie, mechaniczne i wytrwałe produkowanie nowych pomysłów pozwala na przełamanie barier, utartych schematów, wychodzenie z przyzwyczajeń.
2. ZASADA ODROCZONEGO WARTOŚCIOWANIA - zgodnie z tą zasadą, twórczości sprzyja odłożenie w czasie oceny generowanych pomysłów. Uwolnienie się od oceny, pozwolenie sobie na „głupie pytania i głupie pomysły", szukanie pozytywów w każdym zaproponowanym rozwiązaniu pozwala na rozwinięcie skrzydeł kreatywności i oswobodzenie się z lęku przed oceną i krytyką.
3. ZASADA DOBREJ ZABAWY - działanie kreatywne to działanie spontaniczne, pełne energii, radosne, bliskie zachowaniu się dziecka. W związku tym powstawaniu kreatywnych rozwiązań sprzyjać będzie budowanie ludycznego klimatu i częste sięganie po poczucie humoru.
4. ZASADA RACJONALNEJ IRRACJONALNOŚCI - wiele twórczych i przełomowych rozwiązań na pierwszy rzut oka wydawało się zupełnie absurdalnymi. W związku z tym, aby pracować naprawdę kreatywnie, warto pozwolić sobie na fantazjowanie, zrywanie z przyzwyczajeniami, sięganie po najbardziej niezwykłe i magiczne rozwiązania. Racjonalność włączamy dopiero na ostatnim etapie, czyli wyboru rozwiązania, które chcemy wdrożyć.
5. ZASADA ZARODKA - ostatnia zasada mówi nam o tym, że jeśli mamy kłopot z wygenerowaniem dobrego pomysłu, warto zacząć od czegoś najprostszego, nawet najbanalniejszego, od wymyślenia „czegokolwiek". To cokolwiek będzie służyło jako „zarodek" kolejnych pomysłów i w końcu doprowadzi do ciekawego rozwiązania.
Opracowana na podstawie: £ Nęcka, J. Orzechowski, A. Słabosz, B. Szymura „Trening Twórczości", 2008
Czerpiąc z wymienionych zasad, podczas twórczej pracy z klasą warto budować klimat swobody, wolności od oceny i krytyki, zabawy, tolerancji dla niezwykłości i irracjonalności. Powstawaniu twórczych rozwiązań sprzyjać będzie również zachęcanie uczniów do wytrwałości i poszukiwania niezwykłości. Zasady te sprawdzą się zarówno podczas realizacji niniejszego scenariusza, jak i podczas pracy nad prezentacją, przedstawieniem oraz logotypem i hasłem na konkurs.
3