1492316529

zamiennie z pojęciami takimi jak «behawioralny nurt finansów», «behawioralne podejście do fmansów» czy też prościej «finanse behawioralne»”²⁹.

W 2002 roku Daniel Kahneman, jedna z najważniejszych osób w dziedzinie finansów behawioralnych, uhonorowany został Nagrodą Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii. W uzasadnienia podanym przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk napisano:    „Za zintegrowanie psychologicznych metod badań z naukami

ekonomicznymi (,..)”³⁰. Jako godny uwypuklenia uznali członkowie Komitetu Noblowskiego zatem aspekt metodologiczny.

Finanse behawioralne nie są dziedziną nauki, która nie byłaby poddawana krytyce. Bardzo często zauważyć można alternatywne, niejednokrotnie wykluczające się podejścia próbujące wyjaśnić problemy będące w kręgu zainteresowań behawiorystów. Nacisk na tę alternatywność kładzie David Hirschleifer: „Finanse behawioralne oferują alternatywne wyjaśnienie zasadniczego problemu - dlaczego ceny [instrumentów finansowych] odchylają się od wartości fundamentalnej. Ich główny argument bazuje na stwierdzeniu, że ludzkie zachowanie i percepcja reprezentują dwa decydujące elementy procesu podejmowania decyzji finansowych”³¹.

W podobnym tonie wypowiada się Robert Olsen. Uważa on, że finanse behawioralne “próbują zrozumieć i przewidzieć regularne implikacje psychologicznych procesów decyzyjnych na rynek finansowy”³². Ponownie zostaje tutaj uwypuklony problem wpływu zachowań na rynek finansowy.

Jako pewien aparat narzędziowy traktują finanse behawioralne Colin Camerer i Georgie Loewenstein. Piszą oni mianowicie, że „finanse behawioralne zwiększają możliwości wyjaśniania, jakimi dysponuje ekonomia, poprzez dostarczanie jej bardziej realistycznych podstaw psychologicznych”³³.

Na zastosowanie finansów behawioralnych zwraca uwagę Richard Thaler definiując finanse behawioralne jako „po prostu finanse bez uprzedzeń”, twierdząc dalej, że „czasami w celu znalezienia rozwiązania łamigłówki empirycznej [z dziedziny finansów], niezbędne jest rozważenie możliwości, że niektóre z podmiotów gospodarczych zachowują się czasami mniej niż w pełni racjonalnie”³⁴. Istotne jest tutaj podkreślenie, że finanse behawioralne mają

²⁹    A. Cieślak: Behawioralna ekonomia finansowa.... op. cit., s. 7-8

³⁰    http://nobelprize.org/economics/laureates/2002/indcx.html

³¹    D. Hirshleifer: Imestor Psychology and Asset Pricing. The Journal of Finance. Vol. 56, No. 4. 2001

³²    R. Olsen: Behavioral finance and its implications for stock-price volatility, Financial Analysts Journal, Vol. 54, No. 2, 1998

³ C. F. Camerer, G. Loewenstein: Behavioral Economics..., op. cit.

³⁴ R. Thaler (red.): Advances in Behavioral Finance, Russel Sagę Foundation, 1993, s. xviii

14