UBEZPIECZENIE - KALKULAGA SKŁADEK
Mechanizmem mającym wpływ na kalkulację składek, używanym głównie w ubezpieczeniach majątkowych, ale także w ubezpieczeniach osobowych jest franszyza. Jest to z góry oznaczona wartość szkody, o którą ubezpieczyciel obniża odszkodowanie albo za którą w ogóle nie wypłaca odszkodowania. Występują dwa rodzaje franszyzy:
- Franszyza integralna (zwana warunkową), jeżeli ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody, których wartość nie przekracza przyjętego w umowie minimum. Wysokość tego minimum może być oznaczona kwotowo albo jako procent sumy ubezpieczenia. Jeżeli szkoda jest wyższa od minimum, wówczas franszyzy integralnej nie stosuje się.
- Franszyza redukcyjna (zwana bezwarunkową), jeżeli ubezpieczyciel bez względu na wysokość szkody obniża odszkodowanie o część określoną w pieniądzu lub jako procent sumy ubezpieczenia. Uzasadnieniem franszyzy redukcyjnej jest potrzeba wyłączenia drobnych strat niezwiązanych ze szkodami losowymi, na przykład ubytki naturalne. Ma zachęcać ubezpieczonego do zapobiegania powstawaniu szkód i stąd funkcjonuje w praktyce pod nazwą udziału własnego.
Kalkulacja składki czystej w ubezpieczeniach, krótkoterminowych, majątkowych i pozostałych osobowych.
Składka wyznaczana jest na podstawie sumy składek czystych za dany okres ubezpieczenia określonego zbioru ryzyk i oczekiwanej sumy odszkodowania.
Kalkulacja składek w ubezpieczeniach na życie.
Opiera się ona na uśrednionym za cały okres ubezpieczenia ryzyku śmierci ubezpieczonego, oczekiwanej stopie zwrotu z lokat dokonywanych przez zakład ubezpieczeń w okresie trwania umowy ubezpieczeniowej i oczekiwanej sumy odszkodowania. Ryzyko śmierci ustalane jest w zależności od wieku, płci, stanu zdrowia na podstawie tablic umieralności określonych populacji.
Zasady ustalania świadczeń i odszkodowań.
Generalnie zasadą ubezpieczeniową w ubezpieczeniach majątkowych jest że suma ubezpieczenia U nie może być wyższa od wartości ubezpieczeniowej W:
- U = W ubezpieczenia w pełnej wartości,
- U < W niedoubezpieczenie lub podubezpieczenie, zakład ubezpieczeń odpowiada za szkodę proporcjonalnie do stosunku w jakim suma ubezpieczenia pozostaje do wartości
- U > W nadubezpieczenie (nadpłacona składka zostanie zmarnowana).
W ubezpieczeniach majątkowych wyróżnia się system:
- ubezpieczenia w pełnej wartości U = W,
- ubezpieczenia na pierwsze ryzyko.