1864814861

Wymiar wewnętrzny jest odległością pomiędzy powierzchniami lub ich elementami, które na zewnątrz, w najbliższym sąsiedztwie, otoczone są materiałem (np. średnica otworu).

Wymiar mieszany jest odległością pomiędzy powierzchniami lub ich elementami, gdy na zewnątrz jednego jest materiał, a na zewnątrz drugiego materiału nie ma (np. głębokość).

Proste narzędzia pomiarowe. Cel i technika pomiarów

Pojęcia podstawowe. Uzyskanie wymiarów rysunkowych na obrabianym przedmiocie i ich zmierzenie jest możliwe tylko w pewnym przybliżeniu. Każdy założony wymiar ma dopuszczalne błędy wykonania.

•    Pomiar ma na celu stwierdzenie zgodności wykonania obrabianego przedmiotu z jego rysunkiem technicznym.

•    Mierzenie jest to czynność polegająca na porównaniu jakiegoś wymiaru (lub kilku wymiarów) mierzonego przedmiotu z wymiarem (lub wymiarami), którego wartość liczbową ustala się wg wskazania narzędzia pomiarowego.

•    Sprawdzenie jest to zbiór czynności potrzebnych do stwierdzenia czy sprawdzany przedmiot odpowiada stawianym wymaganiom, bez potrzeby ustalania szczegółowych wartości liczbowych.

Do pomiaru i sprawdzania wymiarów używa się sprzętu pomiarowego. Dane techniczne narzędzi pomiarowych określają ich przydatność do odpowiednich rodzajów pomiarów:

Zakres pomiarowy narzędzia wskazuje największe i najmniejsze graniczne wymiary, które mogą być tym narzędziem mierzone.

Obszar pomiarowy podziałki jest to liczba wskazująca wielkość obszaru, w którego obrębie mogą być odczytywane wskazania na podziałce.

Działka elementarna jest to wartość liczbowa, którą przedstawia najkrótsza odległość między sąsiednimi kreskami danej podziałki.

Dla łatwiejszego i jednoznacznego określenia narzędzi pomiarowych w dokumentacjach technicznych oznaczono je symbolami wg PN. Przymiar kreskowy sztywny o zakresie pomiarowym 400 mm oznaczono symbolem MLPa 400; przymiar kreskowy półsztywny o zakresie pomiarowym 400 mm oznaczono symbolem MLPd 400, gdzie MLPa symbol narzędzia pomiarowego, a 400 jego zakres pomiarowy.

Rodzaje pomiarów. Podział narzędzi pomiarowych. Ze względu na sposób wykonywania pomiary mogą być bezpośrednie lub pośrednie.

•    Pomiar bezpośredni jest wtedy, gdy wartość liczbową zmierzonego wymiaru uzyskuje się bezpośrednio jako wynik dokonania czynności pomiarowych, np. mierzenie średnicy wałka suwmiarką, mierzenie kąta kątomierzem.

•    Pomiar pośredni jest wtedy, gdy wartość liczbowa nie jest mierzona bezpośrednio (trudno dostępna), lecz mierzone są inne wielkości, z których można wyliczyć poszukiwaną wielkość.

Narzędzia pomiarowe dzieli się na wzorce miar i przyrządy pomiarowe. Wzorcem miar nazywamy ciało fizyczne odtwarzające miarę danej wielkości z określoną dokładnością, np. przymiar kreskowy, promieniomierz, szczelinomierz, kątownik.

•    Przyrządem pomiarowym nazywamy przyrząd do bezpośredniego lub pośredniego wykonania pomiarów. Przyrządami pomiarowymi używanymi przez ślusarza są: suwmiarka, mikrometr, czujnik zegarowy, głębokościomierz itp.

Ze względu na sposób wykonywania pomiarów narzędzia pomiarowe dzieli się na: narzędzia pomiarowe do pomiarów bezpośrednich, narzędzia pomiarowe do pomiarów pośrednich.

Pomiary bezpośrednie są dokonywane następującymi narzędziami pomiarowymi: przymiarami kreskowymi, suwmiarkami, głębokościomierzami, wysokościomierzami, mikrometrami,